آنچه در این مقاله میخوانید
مشکلات رایج DNS و راهکارهای موثر برای رفع و جلوگیری از آنها
۲۳ فروردین ۱۴۰۴
تصور کنید وبسایتی که هر روز از آن استفاده میکنید، ناگهان از دسترس خارج میشود. شما آدرس آن را درست وارد کردهاید، اینترنت شما مشکلی ندارد، اما همچنان نمیتوانید به سایت دسترسی پیدا کنید. در بسیاری از موارد، این مشکل به DNS برمیگردد.
DNS یا سیستم نام دامنه، مانند یک دفترچه تلفن اینترنت عمل میکند و نامهای دامنه را به آدرسهای IP مرتبط تبدیل میکند. اما این سیستم همیشه بدون خطا کار نمیکند. مشکلاتی مانند عدم پاسخدهی سرور DNS، کش شدن اطلاعات قدیمی، پیکربندی نادرست یا حملات سایبری میتوانند باعث اختلال در عملکرد آن شود. در این مقاله، به مشکلات رایج DNS، دلایل آنها و روشهای موثر برای رفع این مشکل پرداخته شده است؛ با لیارا همراه باشید.
در ادامه خواهید خواند:
- DNS چیست و چگونه کار میکند؟
- مشکلات رایج DNS و دلایل آنها
- چگونه مشکلات DNS را شناسایی کنیم؟
- چگونه از بروز مشکلات DNS جلوگیری کنیم؟
- سوالات متداول
- جمع بندی
DNS چیست و چگونه کار میکند؟
DNS یا سیستم نام دامنه (Domain Name System) یکی از مهمترین بخشهای اینترنت است که وظیفه تبدیل نامهای دامنه به آدرسهای IP را بر عهده دارد. به بیان ساده، DNS مانند یک دفترچه تلفن اینترنت عمل میکند که نامهای وبسایتها را به آدرسهای عددی تبدیل میکند تا مرورگرها بتوانند به سرورهای موردنظر متصل شوند.
چرا DNS اهمیت دارد؟
بدون DNS، کاربران برای دسترسی به وبسایتها مجبور بودند آدرسهای IP طولانی و پیچیده مانند 192.168.1.1
یا 2606:4700:4700::1111
را به خاطر بسپارند. اما با کمک DNS، کافی است نام دامنهای مانند example.com
را وارد کنید تا سیستم بهصورت خودکار آدرس IP مرتبط را پیدا کند.

مکانیزم عملکرد DNS
وقتی یک کاربر آدرس یک وبسایت را در مرورگر خود وارد میکند، چندین مرحله برای یافتن آدرس IP پشت دامنه انجام میشود.
- درخواست کاربر: کاربر
example.com
را در مرورگر وارد میکند. - بررسی کش مرورگر و سیستم: ابتدا مرورگر و سیستم کاربر بررسی میکنند که آیا آدرس IP این دامنه قبلاً ذخیره شده است یا خیر.
- ارتباط با DNS Resolver: اگر اطلاعات در کش موجود نباشد، درخواست به یک DNS Resolver (معمولاً توسط ISP ارائه میشود) ارسال میشود.
- بررسی سرورهای ریشه (Root Servers): اگر Resolver اطلاعاتی نداشته باشد، درخواست را به یکی از سرورهای ریشه ارسال میکند که آدرس سرورهای دامنه سطح بالا (TLD) را ارائه میدهند.
- ارجاع به سرورهای TLD: سرورهای ریشه، درخواست را به سرورهای TLD مربوط به
.com
هدایت میکنند. - دریافت پاسخ از سرور نام دامنه (Authoritative Name Server): این سرورها آدرس IP نهایی را ارائه میدهند.
- بازگشت پاسخ به کاربر: در نهایت، DNS Resolver آدرس IP را به مرورگر ارسال میکند و صفحه موردنظر بارگذاری میشود.
تمام این فرآیند معمولاً در چند میلیثانیه انجام میشود و بهینهسازی DNS میتواند تأثیر زیادی بر سرعت بارگذاری سایت داشته باشد.
DNS یکی از اساسیترین فناوریهای اینترنت است که بدون آن، دسترسی به وبسایتها بسیار دشوار میشود. درک نحوه عملکرد آن میتواند به بهبود مدیریت وبسایتها، افزایش سرعت بارگذاری و کاهش مشکلات اتصال کمک کند. در بخشهای بعدی، مشکلات رایج DNS و روشهای رفع آن را بررسی شده است.
بیشتر بخوانید: DNS چیست؟
مشکلات رایج DNS و دلایل آنها
سیستم نام دامنه (DNS) معمولاً بدون مشکل کار میکند، اما در برخی مواقع ممکن است با اختلالاتی روبهرو شود که دسترسی کاربران به وبسایتها را تحت تأثیر قرار دهد. این مشکلات میتوانند ناشی از خطاهای فنی، پیکربندی نادرست یا حتی حملات سایبری باشند. در ادامه، برخی از رایجترین مشکلات DNS و دلایل آنها را بررسی شده است.
1. عدم پاسخدهی سرور DNS
- علت: این مشکل زمانی رخ میدهد که سرور DNS به درستی کار نمیکند یا دسترسی به آن ممکن نیست. این اتفاق میتواند ناشی از قطعی شبکه، مشکلات سرور یا پیکربندی نادرست باشد.
- راهکار: استفاده از سرورهای جایگزین مانند Google DNS (
8.8.8.8
و8.8.4.4
) یا Cloudflare DNS (1.1.1.1
) میتواند به حل این مشکل کمک کند.
2. خطای DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN
- علت: این خطا زمانی ظاهر میشود که دامنه موردنظر در سیستم DNS ثبت نشده یا اطلاعات آن بهدرستی تنظیم نشده است.
- راهکار: بررسی تنظیمات DNS دامنه، بررسی تمدید دامنه و پاک کردن کش DNS از طریق فرمان
ipconfig /flushdns
در ویندوز.
3. کش شدن اطلاعات قدیمی (DNS Cache Poisoning)
- علت: گاهی اوقات، اطلاعات قدیمی یا نادرست در کش DNS باقی میماند و باعث میشود کاربران به سرور اشتباه هدایت شوند.
- راهکار: پاک کردن کش DNS در سیستم کاربر و استفاده از سرورهای DNS معتبر.
4. کندی در پاسخدهی DNS
- علت: سرورهای DNS نامناسب، بار ترافیکی زیاد، یا پیکربندی ضعیف میتوانند باعث کندی در تبدیل نام دامنه به آدرس IP شوند.
- راهکار: استفاده از DNSهای سریعتر مانند Cloudflare یا Google DNS و فعالسازی DNS over HTTPS (DoH) برای بهبود امنیت و عملکرد.
5. حملات DDoS به سرورهای DNS
- علت: هکرها با ارسال حجم عظیمی از درخواستهای جعلی به سرورهای DNS، باعث از کار افتادن آنها و قطع دسترسی کاربران میشوند.
- راهکار: استفاده از سیستمهای محافظت در برابر DDoS، راهاندازی چندین سرور DNS توزیعشده، و بهروزرسانی مداوم سیستمها برای جلوگیری از حملات احتمالی.
6. تنظیمات نادرست DNS در سرور یا دامنه
- علت: در صورتی که رکوردهای DNS (مانند A و CNAME و MX و NS) بهدرستی تنظیم نشده باشند، ممکن است دامنه شما با مشکلات دسترسی مواجه شود.
- راهکار: بررسی و اصلاح تنظیمات DNS از طریق پنل مدیریت دامنه و اطمینان از صحت رکوردهای DNS.
چگونه مشکلات DNS را شناسایی کنیم؟
مشکلات DNS میتوانند باعث از کار افتادن وبسایتها، کندی در بارگذاری صفحات و حتی قطع دسترسی کاربران به اینترنت شوند. اگر وبسایتی برای شما باز نمیشود یا با خطاهای مربوط به DNS مواجه هستید، باید علت را شناسایی کنید. در این بخش، روشهای کاربردی برای تشخیص مشکلات DNS را بررسی شده است.
1. بررسی اتصال اینترنت
قبل از هر چیز، اطمینان حاصل کنید که مشکل از اینترنت شما نیست.
- سایر وبسایتها را بررسی کنید.
- مودم و روتر را ریاستارت کنید.
- دستگاههای دیگر را امتحان کنید تا ببینید آیا مشکل فقط در یک دستگاه خاص است یا خیر.
2. استفاده از فرمان Ping
دستور ping
به شما کمک میکند بررسی کنید که آیا دامنه به درستی به یک آدرس IP پاسخ میدهد یا خیر.
- در ویندوز، Command Prompt را باز کنید و دستور زیر را اجرا کنید.
ping example.com
- اگر پاسخی دریافت نکنید یا زمان پاسخدهی بسیار طولانی باشد، ممکن است مشکل از DNS باشد.
3. بررسی وضعیت DNS با Nslookup
دستور nslookup
میتواند به شما بگوید که آیا سرورهای DNS قادر به تبدیل نام دامنه به آدرس IP هستند یا نه. برای استفاده از این ابزار:
- در Command Prompt یا Terminal تایپ کنید.
nslookup example.com
- اگر پاسخی دریافت نشد یا پیام “Non-existent domain” ظاهر شد، احتمالاً مشکل از DNS است.
4. تست از طریق Traceroute
دستور tracert
(در ویندوز) یا traceroute
(در مک و لینوکس) مسیر اتصال به سرور مقصد را بررسی میکند.
- در ویندوز اجرا کنید.
tracert example.com
در لینوکس یا مک دستور زیر را اجرا کنید.
traceroute example.com
- اگر در یکی از مراحل توقف طولانی یا خطا مشاهده کردید، ممکن است DNS یا شبکه مشکل داشته باشد.
5. بررسی کش DNS سیستم
گاهی اوقات اطلاعات قدیمی و نادرست در حافظه کش سیستم شما باقی میماند و باعث مشکلات DNS میشود. میتوانید با دستور زیر کش DNS را پاک کنید.
ipconfig /flushdns (در ویندوز)
sudo systemd-resolve --flush-caches (در لینوکس)
sudo killall -HUP mDNSResponder (در مک)
6. تغییر سرورهای DNS و تست مجدد
برای بررسی اینکه آیا مشکل از سرور DNS شماست یا نه، میتوانید سرورهای DNS را به( Google DNS (8.8.8.8 و (8.8.4.4) یا (Cloudflare DNS (1.1.1.1 تغییر دهید و دوباره تست کنید.
7. استفاده از ابزارهای آنلاین برای تشخیص مشکلات DNS
چندین ابزار رایگان آنلاین میتوانند به شما کمک کنند مشکلات DNS دامنه خود را شناسایی کنید.
- Google Public DNS Check
- MXToolBox
- DNSChecker.org
- Whois Lookup
شناسایی مشکلات DNS به شما کمک میکند تا سریعتر راهحل مناسب را پیدا کنید و از اختلالات احتمالی جلوگیری کنید. با استفاده از ابزارهای خط فرمان، تغییر سرورهای DNS و بررسی وضعیت کش، میتوان مشکلات رایج DNS را تشخیص داد و آنها را برطرف کرد.

همچنین بخوانید: DNS اختصاصی چیست؟
چگونه از بروز مشکلات DNS جلوگیری کنیم؟
مشکلات DNS میتوانند باعث قطعی وبسایت، کاهش سرعت بارگذاری صفحات و اختلال در عملکرد سرویسهای آنلاین شوند. برای جلوگیری از این مشکلات، باید اقدامات پیشگیرانهای انجام داد که باعث بهبود عملکرد و افزایش پایداری سیستم DNS شود. در این مقاله، بهترین روشها برای جلوگیری از مشکلات DNS را بررسی شده است.
1. استفاده از سرورهای DNS معتبر و پرسرعت
انتخاب یک سرویسدهنده DNS قابلاعتماد میتواند تأثیر زیادی در عملکرد و امنیت وبسایت شما داشته باشد. توصیه میشود از سرورهای Google DNS و (8.8.8.8
و 8.8.4.4
) یا (Cloudflare DNS (1.1.1.1
استفاده کنید که سرعت و پایداری بالایی دارند.
مزیتها:
- کاهش تأخیر در پاسخدهی
- افزایش امنیت و جلوگیری از حملات DNS Spoofing
- قابلیت اطمینان بالا
2. استفاده از چندین سرور DNS (DNS Redundancy)
برای جلوگیری از قطعی سرویس، همیشه چندین سرور DNS را در تنظیمات خود مشخص کنید. این کار باعث میشود که اگر یک سرور از دسترس خارج شد، سرورهای دیگر درخواستها را مدیریت کنند.
بهترین روش:
- استفاده از ترکیبی از DNSهای اولیه و ثانویه
- انتخاب سرورهای DNS از مناطق جغرافیایی مختلف برای جلوگیری از قطعی منطقهای
۳. جلوگیری از حملات DDoS روی DNS
یکی از مشکلات رایج، حملات DDoS (Distributed Denial of Service) است که میتواند باعث از کار افتادن سرورهای DNS شود. برای جلوگیری از این حملات، باید اقدامات امنیتی مناسبی انجام دهید.
راهکارها:
- استفاده از فایروال و سیستمهای ضد DDoS
- تنظیم محدودیت در تعداد درخواستهای DNS برای هر IP
- فعالسازی DNSSEC برای جلوگیری از جعل اطلاعات DNS
4. تنظیم صحیح TTL برای رکوردهای DNS
TTL (Time to Live) مشخص میکند که اطلاعات DNS چه مدت در کش باقی بمانند. تنظیم TTL بهینه باعث میشود که تغییرات DNS سریعتر اعمال شوند و همزمان فشار روی سرورهای DNS کاهش یابد.
پیشنهاد:
- برای رکوردهای مهم، TTL را روی 300 تا 600 ثانیه تنظیم کنید.
- برای رکوردهایی که کمتر تغییر میکنند، TTL را روی 4 ساعت یا بیشتر قرار دهید.
5. مانیتورینگ و بررسی وضعیت DNS بهصورت دورهای
بررسی مداوم وضعیت DNS باعث میشود که مشکلات احتمالی زودتر شناسایی شوند و قبل از ایجاد اختلال برطرف گردند.
ابزارهای پیشنهادی:
- MXToolBox برای بررسی وضعیت سرور DNS
- Pingdom و UptimeRobot برای مانیتورینگ پایداری سرویس DNS
- DNS Checker برای بررسی پراکندگی رکوردهای DNS در نقاط مختلف جهان
۶. پاکسازی و مدیریت کش DNS
ذخیره اطلاعات قدیمی در کش DNS ممکن است باعث نمایش اطلاعات نادرست شود. پاکسازی دورهای کش DNS میتواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند.
در ویندوز:
ipconfig /flushdns
در مک:
sudo killall -HUP mDNSResponder
در لینوکس:
sudo systemd-resolve --flush-caches
7. بررسی و بهروزرسانی منظم تنظیمات DNS
رکوردهای DNS باید بهطور منظم بررسی و بهروز شوند تا از وجود اطلاعات صحیح اطمینان حاصل شود. تنظیمات اشتباه یا قدیمی ممکن است باعث قطع دسترسی کاربران به وبسایت شود.
نکات کلیدی:
- اطمینان از صحت رکوردهای A و CNAME و MX و TXT
- حذف رکوردهای قدیمی یا نامعتبر
- بررسی تاریخ انقضای دامنه و تمدید بهموقع آن
مشکلات DNS میتوانند باعث اختلالات جدی در دسترسی کاربران به وبسایت شوند، اما با اجرای این اقدامات پیشگیرانه میتوان از بروز بسیاری از این مشکلات جلوگیری کرد. استفاده از سرورهای معتبر، مانیتورینگ مداوم، افزایش امنیت و تنظیمات صحیح، باعث میشود که DNS شما همواره پایدار و بدون مشکل باشد.
برای کسبوکارهایی که به دنبال یک سرویس پایدار، سریع و امن برای مدیریت رکوردهای DNS خود هستند، سرویس DNS لیارا یک انتخاب ایدهآل محسوب میشود. لیارا با ارائه یک پلتفرم کاربرپسند و مجهز به زیرساخت ابری پایدار، امکان مدیریت ساده و سریع DNS را برای کاربران فراهم میکند.
مزایای سرویس DNS لیارا
- پایداری بالا: با استفاده از سرورهای توزیعشده، درخواستهای DNS در سریعترین زمان ممکن پردازش میشوند و از قطعی جلوگیری میشود.
- امنیت پیشرفته: لیارا از DNSSEC پشتیبانی میکند و با جلوگیری از حملات Cache Poisoning، امنیت دامنهها را افزایش میدهد.
- مدیریت ساده: کاربران میتوانند بهراحتی از طریق داشبورد لیارا، رکوردهای DNS خود را تنظیم و مدیریت کنند.
- سرعت بالا: با استفاده از زیرساختهای قدرتمند، زمان پاسخگویی به درخواستهای DNS کاهش پیدا کرده و عملکرد سایت بهبود مییابد.
- پشتیبانی حرفهای: تیم فنی لیارا همیشه در کنار کاربران است تا در صورت بروز هرگونه مشکل، راهنماییهای لازم را ارائه دهد.
با سرویس DNS لیارا، بدون نگرانی از مشکلات فنی، مدیریت دامنههای خود را در سریعترین و مطمئنترین حالت ممکن انجام دهید؛ برای اطلاعات بیشتر به مستندات این بخش مراجعه کنید.
سوالات متداول
در ادامه برخی از سوالات رایج شما درباره با DNS بررسی و پاسخ داده شده اند.
چگونه بفهمیم که مشکل از DNS است؟
اگر سایت شما بارگذاری نمیشود اما سرور و اینترنت مشکلی ندارند، احتمال دارد مشکل از DNS باشد. میتوانید از ابزارهایی مانند nslookup
، dig
یا MXToolBox برای بررسی وضعیت DNS استفاده کنید.
چرا سایت من در برخی مناطق باز میشود ولی در برخی دیگر نه؟
این مشکل معمولاً به دلیل کش شدن DNS در سرویسدهندگان اینترنت (ISP) یا پراکندگی نامناسب رکوردهای DNS در سطح جهانی رخ میدهد. استفاده از سرویسهای DNS توزیعشده و کاهش TTL میتواند به حل این مشکل کمک کند.
چگونه کش DNS را پاک کنیم؟
پاک کردن کش DNS به شما کمک میکند تا تغییرات جدید DNS را سریعتر مشاهده کنید. در ویندوز میتوانید از دستور ipconfig /flushdns
استفاده کنید و در مک sudo killall -HUP mDNSResponder
را اجرا کنید.
چرا تغییرات DNS من اعمال نمیشوند؟
مدت زمان اعمال تغییرات DNS به مقدار TTL تنظیمشده بستگی دارد. اگر TTL روی مقدار بالایی تنظیم شده باشد، ممکن است اعمال تغییرات تا ۲۴ ساعت یا بیشتر طول بکشد.
چگونه میتوان از حملات DNS Spoofing جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از حملات جعل DNS، باید از DNSSEC استفاده کنید که امکان تأیید صحت اطلاعات DNS را فراهم میکند. همچنین، استفاده از سرویسهای امن و معتبر DNS میتواند ریسک این حملات را کاهش دهد.
چگونه میتوان یک سرور DNS جایگزین تنظیم کرد؟
میتوانید از Google DNS (8.8.8.8 و 8.8.4.4) یا Cloudflare DNS (1.1.1.1) برای افزایش سرعت و امنیت استفاده کنید. این تنظیمات را میتوان در بخش تنظیمات شبکه سیستمعامل یا مودم اعمال کرد.
چرا بعضی از ایمیلها ارسال یا دریافت نمیشوند؟
مشکلات ایمیل معمولاً به دلیل تنظیمات نادرست رکوردهای MX, SPF, DKIM , DMARC در DNS رخ میدهند. برای اطمینان از صحت این تنظیمات، میتوانید از ابزارهای آنالیز DNS مانند MXToolBox استفاده کنید.
چگونه از قطعیهای DNS جلوگیری کنیم؟
استفاده از چندین سرور DNS جایگزین، بهروزرسانی دورهای تنظیمات DNS، و انتخاب سرویسدهندگان معتبر مانند لیارا میتواند از قطعیهای ناگهانی جلوگیری کند.

جمع بندی
مدیریت صحیح DNS نقش مهمی در پایداری و عملکرد بهتر یک وبسایت یا سرویس آنلاین دارد. مشکلاتی مانند کندی بارگذاری، قطعیهای ناگهانی و اختلال در ارسال و دریافت ایمیلها معمولاً به تنظیمات نادرست یا سرورهای نامعتبر DNS مربوط میشوند.
با استفاده از ابزارهای تشخیصی، تنظیم دقیق رکوردها و انتخاب یک سرویسدهنده معتبر، میتوان بسیاری از این مشکلات را به حداقل رساند. در نهایت، بهرهگیری از یک سرویس پایدار و امن برای مدیریت DNS میتواند تجربهای بدون دردسر و مطمئن را برای کاربران فراهم کند.