آنچه در این مقاله میخوانید
IaaS چیست و چه کاربردی دارد؟ آشنایی با زیرساخت به عنوان سرویس
۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۴
با گسترش روزافزون خدمات ابری، مدلهای مختلفی برای استفاده از منابع محاسباتی در اختیار کاربران و سازمانها قرار گرفتهاند. یکی از مهمترین و پایهایترن این مدلها، IaaS یا زیرساخت به عنوان سرویس است. این مدل، دسترسی به منابعی مانند سرور، فضای ذخیرهسازی و شبکه را بدون نیاز به خرید و نگهداری سختافزار فراهم میسازد.
IaaS به کسبوکارها این امکان را میدهد که زیرساخت فناوری اطلاعات خود را با انعطافپذیری بالا و تنها بر اساس نیاز واقعی مدیریت کنند. در این مقاله، به بررسی کامل مفهوم IaaS، نحوه عملکرد آن، تفاوتهای آن با سایر مدلهای ابری همچون PaaS و SaaS و همچنین مزایا، معایب آن خواهیم پرداخت؛ با لیارا همراه باشید.
در ادامه خواهید خواند:
- IaaS چیست؟
- IaaS چگونه کار میکند؟
- تفاوتهای IaaS و PaaS و SaaS
- بررسی امنیت در مدل IaaS
- مزایای استفاده از IaaS
- برتریها IaaS برای کسبوکارها
- موارد کاربرد و نمونههای IaaS
- محدودیت های IaaS
- جمع بندی

IaaS چیست؟
IaaS، یا زیرساخت به عنوان سرویس، یک مدل رایانش ابری است که در دسترسی بر اساس تقاضا به منابع رایانشی مانند سرورها، ذخیرهسازی، شبکهسازی و مجازیسازی را فراهم میکند.
IaaS جذاب است زیرا به دست آوردن منابع رایانشی برای اجرای برنامهها یا ذخیرهسازی دادهها به روش سنتی نیاز به زمان و سرمایه دارد. سازمانها باید تجهیزات را از طریق فرآیندهای تامین خریداری کنند ممکن است ماهها طول بکشد. آنها باید در فضای فیزیکی سرمایهگذاری کنند، که معمولا اتاقهای ویژهای هستند که نیاز به تامین برق و خنک کنندگی دارند و پس از استقرار سیستمها، نیاز به کارشناسان فناوری اطلاعات دارند تا آنها را مدیریت و نگهداری کنند.
تمام اینها در زمانهایی که تقاضا افزایش مییابد یا کسبوکار رشد میکند چالشبرانگیز است. شما در معرض خظر کمبود ظرفیت یا ساخت بیش از حد زیرساخت و پرداخت هزینه برای منابعی قرار دارید که هرگر از آنها استفاده نمیکنید.
IaaS چگونه کار میکند؟
در مدل IaaS شما به جای خرید و مدیریت زیرساخت فیزیکی، آن را از یک ارائهدهنده ابری اجاره میکنید. این زیرساخت شامل سرورها، ماشینهای مجازی، شبکه، فضای ذخیرهسازی و ابزارهای مرتبط است. به این ترتیب؛ هزینه و پیچیدگی ایجاد یک دیتاسنتر داخل کامل حذف میشود.
در این مدل، ارائه دهنده خدمات ابری (CSP) مسئول نگهداری زیرساخت، تامین سختافزار، بهروزرسانیها، نظارت، امنیت پایه و پایداری سرویس است. در مقابل، شما روی نصب، پیکربندی نرمافزار، مدیریت دادهها و تامین امنیت در سطح کاربرد تمرکز میکنید.
علاوه بر این، اکثر ارائهدهندگان IaaS امکاناتی مانند نظارت لحظهای، ثبت لاگها، مدیریت هزینه، افزونگی ذخیرهسازی، ابزارهای امنیتی و کنترل دسترسی را هم را ارائه میدهد.
یکی از مهمترین مزیتهای IaaS، پرداخت بر اساس میزان استفاده است. یعنی دقیقا به اندازه منابعی که مصرف میکنید هزینه میپردازید و هر زمان لازم باشد میتوانید منابع را افزایش یا کاهش دهید. این ویژگی باعث میشود هزینههای غیرضروری حذف و امکان پاسخگویی سریع به افزایش تقاضا فراهم شود.
با سرور مجازی ابری لیارا، زیرساخت ابری خود را به شکلی مقیاسپذیر، قابل اعتماد و با هزینه بهینه مدیریت کنید.
✅ تخصیص منابع بر اساس نیاز واقعی✅ مقیاسپذیری ✅ پایداری و امنیت ✅منابع ابری پرقدرت
خرید و راهاندازی سرور مجازی ابری
تفاوتهای IaaS و PaaS و SaaS
مدلهای «به عنوان سرویس» مانند PaaS, Iaas, SaaS هر کدام سطحی از مدیریت خدمات ابری را ارائه میدهند اما تفاوت اصلی بین آنها در این است که چه بخشی از کار را خودتان انجام میدهید و چه بخشی را شرکت ارائهدهنده سرویس مدیریت میکند.
بهصورت خلاصه، هر مدل یک نوع سرویس ابری متفاوت را ارائه میدهد.
- IaaS: زیرساخت
- PaaS: ابزارهای توسعه نرمافزار
- SaaS: برنامههای آماده و کامل
بسته به مودلی که انتخاب میکنید، بخشهایی از سیستم توسط ارائه دهنده مدیریت میشود و بقیه در اختیار شما است.
Infrastructure as a Service (IaaS)
در مدل IaaS، شرکت ارائه دهنده سرویس، فقط زیرساختهای پایه مثل سرورها، ذخیرهسازی داده، شبکه و سیستمهای مجازیسازی را مدیریت میکند. شما باید بقیه چیزها مثل سیستمعامل، نرمافزارها، دادهها و برنامههای خودتان را نصب و مدیریت کنید.
Platform as a Service (PaaS)
در مدل PaaS، علاوه بر زیرساخت، ابزارها و محیط لازم برای ساخت و توسعه نرمافزار هم توسط ارائهدهنده سرویس آماده شده است. شما فقط باید روی نوشتن کد و مدیریت برنامههایتان تمرکز کنید و نیازی به نصب یا نگهداری پلتفرم توسعه ندارید.
Software as a Service (SaaS)
در مدل SaaS، همه چیز آماده است: هم زیر ساخت، هم نرمافزار. شما کافی است به برنامه متصل شوید و از آن استفاده کنید. همه کارهای فنی و نگهداری، توسط شرکت ارائهدهنده انجام میشود.
بررسی امنیت در مدل IaaS
برخلاف محیطهای سنتی داخلی (on-premises)، امنیت در فضای ابری یک مسئولیت مشترک بین ارائهدهندگان سرویس و مشتریان آنها است.
در مدل IaaS، ارائه دهنده خدمات ابری مسئول تامین امنیت منابع سختافزارهایی است که زیرساخت اصلی را پشتیبانی میکنند؛ این شامل محاسبات، ذخیرهسازی، بهروزرسانیها و شبکه فیزیکی میشود. در مقابل، شما به عنوان مشتری مسئولیت حفاظت از دادهها، برنامهها، کنترلهای شبکه مجازی، سیستمعامل و دسترسی کاربران خود را برعهده دارید.
گرچه امنیت گاهی به عنوان یکی از معایب IaaS و رایانش ابری مطرح میشود، واقعیت این است که فضای ابری نه ذاتا امنتر است و نه ناامنتر از محیطهای داخلی. در واقع، استفاده از فضای ابری میتواند حفاظت کاملتر و قویتری در برابر تهدیدها فراهم کند.
ارائه دهندگان معتبر خدمات ابری، زیرساختهایی با طراحی امن و سرویسهای امنیتی قدرتمندی ارائه میدهند که اغلب فراتر از آن چیزی است که به تنهایی میتوانید پیادهسازی کنید. این شرکتها بهصورت مداوم بر روی فناوریهای پیشرفته و نیروی انسانی متخصص سرمایعگذاری میکنند تا بتوانند جدیدترین قابلیتهای امنیتی و راهکارهای مخافظتی را در تمام لایههای گردازشی ارائه دهند.
به عبارت دیگر، امنیت IaaS دقیقا به اندازه امنیت اراده دهنده سرویس ابری شما است. بنابراین بسیار مهم است که ارائهدهندگان را با دقت ارزیابی کرده و بهطور کامل به توانمندیها و مسئولیتهای امنیتی آنها آشنا شوید، قبل از آنکه تصمیم نهایی را بگیرید.
امنیت رایانش ابری | چالشها، تهدیدها و راهکارهای حفاظت از دادهها
رایانش ابری
مزایای استفاده از IaaS
- مقرون به صرفه: منابع IaaS به صورت لحظه استفاده میشود و سازمانها فقط بابت منابعی مثل محاسبات، ذخیرهسازی و شبکهای که واقعا استفاده میکنند هزینه پرداخت میکنند، هزینههای IaaS تا حد زیادی قابل پیشبینی، قابل کنترل و برنامهریزی هستند.
- کارآمدی: منابع IaaS همیشه در دسترس کسبوکارها قرار دارند، درست زمانی که به آنها نیاز دارند. بنابراین، شرکتها هنگام گسترش زیرساخت با تاخیر مواجه نمیشوند و همچنین با ساخت بیش از حد ظرفیت، منابع را هدر نمیدهند.
- افزایش بهرهوری: ارائهدهنده خدمات ابری مسئول راهاندازی و نگهداری زیرساخت فیزیکی است، تیمهای فناوری اطلاعات در سازمانها میتوانند در زمان و هزینه صرفهجویی کرده و منابع خود را به فعالیتهای راهبردیتری اختصاص دهند.
- قابلیت اطمینان: IaaS نقطه ضعف یا شکست واحدی ندارد. حتی اگر یکی از اجزای سختافزار درچار اختلال شود، معمولا سرویس همچنان در دسترس باقی خواهد ماند.
- مقیاسپذیر: یکی از بزرگترین مزایای IaaS در رایانش ابری، توانایی بالا در افزایش یا کاهش سریع منابع بر اساس نیازهای کسبوکار است.
- افزایش سرعت ورود به بازار: IaaS انعطافپذیری و مقیاسپذیری تقریبا نامحدودی ارائه میدهد، سازمانها میتوانند کارهای خود را با بهرهوری بیشتری انجام دهند و چرخه توسعه محصولات را با سرعت بیشتری به پایان برسانند.
در چند ثانیه سرور اوبونتو خود را روی زیرساخت ابری لیارا راهاندازی کنید.
✅ منابع اختصاصی✅ مناسب برای اجرای انواع اپلیکیشنها✅ مدیریت ساده
خرید و راهاندازی سرور مجازی اوبونتو
برتریها IaaS برای کسبوکارها
زیرساخت بهعنوان سرویس یا همان IaaS، امکانات متعددی را برای کسبوکارها فراهم میکند که باعث صرفهجویی در هزینهها، افزایش بهرهوری و بهبود زیرساختهای فناوری اطلاعات میشود. در ادامه به برخی از مهمترین برتریهای این مدل ابری اشاده شده است.
صرفهجویی در هزینهها
IaaS باعث کاهش هزینههای اولیه خرید تجهیزات میشود. منابع بهصورت در لحظه استفاده میشوند، به این معنا که فقط بایت پردازش، ذخیرهسازی منابع شبکهای که واقعا مصرف میکنید هزینه پرداخت میکنید. هزینههای مربوط به IaaS معمولا قابل پیشبینی هستند و بهراحتی میتوان آنها را مدیریت و برای آنها بودجه تعیین کرد.
افزایش بهرهوری
منابع IaaS همیشه در دسترس کسبوکارها هستند، درست زمانی که به آنها نیاز دارند. در نتیجه، سازمانها هنگام گسترش زیرساخت دچار تاخیر نمیشوند و همچنین با ساخت بیشاز حد ظرفیت، منابع خود را هدر نمیدهند.
نوآوری بیشتر
تیمهای IT نه تنها زمان بیشتری برای انجام کارهای استراتژیک دارند، بلکه با استفاده از IaaS میتوانند به سرعت و با هزینهی کمتر، محصولات و ایدههای جدید را آزمایش کنند. زیرساخت مورد نیاز تنها در عرض چند دقیقه قابل راهاندازی است و نیازی به انتظار طولانی برای تامین تجهیزات نیست. این موضوع موجب تسریع در توسعه و عرضه محصولات میشوند.
سرور مجازی یا VPS چیست؟ انواع و کاربرد
VPS چیست؟
قابلیت اطمینان
پلتفرمهای IaaS هیچ نقطه ضعف مفردی ندارند. زیر ساخت ابری بهصورت پیشفرض دارای افرونگی و تحمل خطا است، بهطوری که بار کاری روی چندین سرور و مرکز داده توزیع میشود. بنابراین، حتی اگر یکی از اجزای سختافزار دچار مشکل شود، معمولا سرویس همچنان در دسترس باقی میماند.
افزایش یا کاهش سریع منابع
یکی از بزرگترین مزایای IaaS در رایانش ابری، توانایی بالای آن در مقیاسپذیری خودکار است. شما میتوانید به سرعت منابع را افزایش دهید تا پاسخگوی افزایش ناگهانی تقاضا باشید و پس از آن در صورت عدم نیاز، منابع را کاهش دهید.
کاهش تاخیر
بیشتر ارائهدهندگان خدمات ابری، با بهرهگیری از شبکهای جهانی و پراکنده در مناطق مختلف جغرافیایی، قابلیت دسترسی بالا و پایداری را فراهم میکنند. شما میتوانید اپلیکیشنها و سرویسهای خود را در نزدیکترین مناطق به کاربران نهایی قرار دهید تا تاخیر به حداقل برسد و عملکرد افزایش یابد.
موارد کاربرد و نمونههای IaaS
IaaS یا زیرساخت به عنوان سرویس، کاربردهای متنوعی دارد که میتواند برای سازمانها بسیار مفید باشد. در ادامه به برخی از مثالها و موارد استفاده رایج از این مدل ابری اشاره شده است.
اجرای فرآیندهای تست و توسعه
قدرت پردازشی و شبکهای IaaS آن را به محیطی ایدهآل برای اجرای چرخههای تست و توسعه نرمافزار تبدیل کرده است. در این محیط میتوانید بهراحتی پروژههای خود را تست کرده و توسعه دهید بدون اینکه نگران زیرساخت فیزیکی باشید.
بهبود آمادگی در برابر بحران (Disaster Recovery)
به دلیل مقیاسپذیری و قابلیت اطمینان بالای IaaS، کسبوکارها میتوانند سیستمهای پراکندهی بازیابی اطلاعات را در یک محیط مجازی یکپارچه کنند و آمادگی خود را برای مقابله با حوادث بالا ببرند.
تحلیل دادههای حجیم (Big Data)
ذخیرهسازی و تحلیل دادههای بزرگ نیازمند قدرت پردازشی بالا است. IaaS با توانایی پردازشی بارهای کاری سنگین؛ بستری مناسب برای تحلیل دادههای حجیم فراهم میکند.
مدیریت افزایش ناگهانی ترافیک
در صورت افزایش ناگهانی ترافیک، IaaS میتواند به راحتی با افزایش منابع، بار اضافی را مدیریت کند و عملکرد سرویس را حفظ کند.
راهاندازی سریع و مناسب
IaaS این امکان را فراهم میکند که پروژههای جدید را در کوتاهترین زمان ممکن راهاندازی کنید، بخصوص زمانی که اولویتها فوری تجاری بهوجود میآید.
با هاست لینوکس لیارا، برنامههای تحت وب خود را بدون دردسر روی زیرساختی پایدار و پرسرعت اجرا کنید.
✅ منابع اختصاصی✅ دیپلوی آسان ✅ امنیت بالا
خرید و راهاندازی هاست لینوکس لیارا
محدودیت های IaaS
با وجود تمام مزایای زیرساخت IaaS، این مدل ابری نیز مانند هر راهکار دیگری، محدودیتها و چالشهای خاص خود را دارد که آگاهی از آنها برای تصمیم گیری درست ضروری است.
نیاز به تخصص فنی
هرچند که مدیریت زیرساخت بر عهده ارائه دهندهی سرویس است، اما همچنان کاربر باید بتواند سیستمعامل، نرمافزارها، دیتابیسها و امنیت دادههای خود را مدیریت کند. بنابراین، تیمهای فنی باید از دانش و مهارت کافی برای پیکربندی و نگهداری محیطهای ابری برخوردار باشند.
مسائل امنیتی
در مدل IaaS، امنیت یک مسئولیت مشترک است. درحالی که ارائهدهنده امنیت زیرساخت فیزیکی و مجازی را تامین میکند، مسئولیت حفاظت از دادهها، مدیریت دسترسی کاربران و پیکربندی صحیح سرویسها بر عهده کاربر است. در صورت اشتباه در تنظیمات، امکان بروز آسیبپذیریهای امنیتی وجود دارد.

هزینههای پنهان
درحالی که IaaS بهصورت پراخت به ازای مصرف کار میکند، استفاده ناآگاهانه از منابع یا عدم نظارت بر مصرف میتواند منجر به افزایش غیرمنتظره هزینهها شود. بنابراین، نظارت دقیق بر مصرف منابع و بهینهسازی استفاده از آنها بسیار مهم است.
وابستگی به ارائه دهندهی خدمات
در بسیاری از مواقع، مهاجرت از یک ارائه دهنده IaaS به دیگری ممکن است دشوار و پر هزینه باشد. این وابستگی میتواند باعث شود که سازمانها در آینده برای تغییر پلتفرم یا کاهش هزینهها با چالشهایی مواجه شوند.
پیچیدگی در مدیریت منابع گسترده
در پروژههای بزرگ و پیچیده، مدیریت تعداد زیادی از ماشینهای مجازی، شبکهها و حجم عظیمی از دادهها میتواند چالش برانگیز باشد. بدون استفاده از ابزارهای مانیتورینگ و اتوماسیون، مدیریت محیط IaaS ممکن است پیجیده و زمانبر باشد.
جمع بندی
در نهایت، IaaS به عنوان یکی از کلیدیترین مدلهای رایانش ابری، نقش مهمی در تحول زیرساختهای فناوری اطلاعات ایفا میکند. این مدل با فراهم کردن دسترسی منعطف، مقیاسپذیر و مقرون به صرفه به منابع محاسباتی، به سازمانها کمک میکند تا بدون دغدغههای مرتبط با تهیه و نگهداری سختافزار، بر توسعه خدمات و نوآوری تمرکز کنند.
هرچند استفاده از IaaS ممکن است چالشهایی مانند نیاز به دانش فنی یا مسائل امنیتی خاص خود را داشته باشد، اما انتخاب صحیح ارائهدهنده سرویس و مدیریت دقیق منابع، میتوان از مزایای گسترده آن بهرهمند شد. شناخت دقیق این مدل و تفاوتهای آن با سایر مدلهای ابری، گامی موثر در جهت انتخاب راهکار مناسب برای نیازهای زیرساختی کسبوکار خواهد بود.