راهنمای نصب جاوا با استفاده از apt در دبیان 12

سمیه قربان‌نژاد
۳ فروردین ۱۴۰۴

مقدمه

برای نصب جاوا روی دبیان 12، ابتدا باید سیستم خود را به‌روز کنید و سپس با استفاده از دستور apt، نسخه‌های مختلف OpenJDK یا JDK رسمی اوراکل را نصب کنید. این فرایند به‌راحتی از طریق دستورات خط فرمان قابل انجام است و به شما این امکان را می‌دهد تا محیط اجرایی جاوا (JRE) و کیت توسعه جاوا (JDK) را برای استفاده در پروژه‌ها و برنامه‌های مختلف راه‌اندازی کنید. پس از نصب، می‌توانید از نسخه دلخواه جاوا برای توسعه نرم‌افزار یا اجرای برنامه‌ها بهره ببرید.

در این مطلب قصد داریم، نحوه نصب و پیکربندی نسخه‌های مختلف محیط اجرایی جاوا (JRE) و کیت توسعه جاوا (JDK) با استفاده از apt را توضیح دهیم. علاوه بر نصب OpenJDK، نسخه رسمی JDK از اوراکل نیز در دسترس شما خواهد بود. پس از اتمام این مراحل، قادر خواهید بود از JDK برای توسعه نرم‌افزار یا از JRE برای اجرای برنامه‌ها استفاده کنید.

همچنین برای این دنبال کردن این آموزش، یک سرور دبیان 12 با کاربر غیر root و دسترسی sudo نیاز دارید.

در ادامه بخوانید:

• مرحله اول: نصب جاوا
• مرحله دوم: مدیریت جاوا
• مرحله سوم: پیکربندی متغیر محیطی JAVA_HOME
• جمع‌بندی
• سوالات متداول

مرحله اول: نصب جاوا

نصب جاوا شامل دو بخش اصلی است. JDK (کیت توسعه جاوا) ابزارهای نرم‌افزاری ضروری برای توسعه با جاوا را فراهم می‌کند، مانند کامپایلر و دیباگر. JRE (محیط اجرایی جاوا) برای اجرای برنامه‌های جاوا به‌کار می‌رود. علاوه بر این، دو گزینه اصلی برای نصب جاوا وجود دارد که می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. OpenJDK نسخه منبع‌باز جاوا است که به‌طور پیش‌فرض همراه با دبیان ۱۲ نصب می‌شود. Oracle JDK نسخه اصلی جاوا است که به‌طور کامل توسط اوراکل، توسعه‌دهندگان جاوا، نگهداری می‌شود.

هر دو نسخه به‌طور رسمی توسط اوراکل تایید شده‌اند. هر دو نسخه توسط اوراکل توسعه داده شده‌اند، اما OpenJDK به‌دلیل ماهیت منبع‌باز خود، به مشارکت‌های جامعه نیز شامل می‌شود. با این حال، از نسخه ۱۱ جاوا به بعد، این دو گزینه از نظر عملکرد کاملاً مشابه هستند، همانطور که اوراکل اعلام کرده است. انتخاب بین این دو نسخه بستگی به نیاز شما و نوع مجوزی دارد که برای شرایط خود انتخاب می‌کنید. علاوه بر این، OpenJDK این امکان را دارد که JRE را به‌طور جداگانه نصب کنید، در حالی که Oracle JDK به‌طور پیش‌فرض با JRE همراه است.

گام 1: نصب JRE/JDK پیش‌فرض

یکی از گزینه‌های نصب جاوا، استفاده از نسخه‌ای است که به‌طور پیش‌فرض همراه با دبیان ۱۲ بسته‌بندی شده است. به‌طور پیش‌فرض، دبیان ۱۲ نسخه OpenJDK 11 را شامل می‌شود که یک نسخه منبع‌باز از JRE و JDK است و با جاوا ۱۱ سازگار است.

جاوا ۱۱ نسخه پشتیبانی بلندمدت (LTS) فعلی جاوا است.

برای نصب نسخه OpenJDK جاوا، ابتدا بسته‌های خود را به‌روز کنید:

sudo apt update

سپس بررسی کنید که آیا جاوا قبلا نصب شده است یا نه:

java -version

اگر جاوا در حال حاضر نصب نشده باشد، پیام زیر را دریافت خواهید کرد:

-bash: java: command not found

دستور زیر را برای نصب JRE پیش‌فرض از OpenJDK 11 اجرا کنید:

sudo apt install default-jre

JRE به شما این امکان را می‌دهد که تقریباً تمام نرم‌افزارهای جاوا را اجرا کنید.

برای تأیید نصب، دستور زیر را وارد کنید:

java -version

خروجی:

openjdk version "11.0.16" 2022-07-19
OpenJDK Runtime Environment (build 11.0.16+8-post-Debian-1deb11u1)
OpenJDK 64-Bit Server VM (build 11.0.16+8-post-Debian-1deb11u1, mixed mode, sharing)

شما ممکن است به JDK علاوه بر JRE نیاز داشته باشید تا بتوانید برخی نرم‌افزارهای خاص مبتنی بر جاوا را کامپایل و اجرا کنید. برای نصب JDK، دستور زیر را اجرا کنید که به‌طور همزمان JRE را نیز نصب خواهد کرد:

sudo apt install default-jdk

اکنون برای تائید نصب JDK، نسخه کامپایلر جاوا را با دستور زیر بازبینی کنید:

javac -version

Output
javac 11.0.16

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، نسخه کامپایلر جاوا نمایش داده شده است.

در ادامه، نحوه نصب JDK و JRE رسمی اوراکل را خواهید آموخت.

سرور مجازی دبیان بدون پیچیدگی، در چند ثانیه آماده استفاده است. همین الان با سادگی تمام، شروع به کار با آن کنید!
✅ عملکرد پایدار ✅ ترافیک نامحدود ✅ هزینه به‌صرفه
خرید سرور مجازی دبیان

گام 2: نصب Oracle JDK 11

مجوز اوراکل، برای جاوا اجازه نصب خودکار از طریق مدیر بسته‌ها را نمی‌دهد. برای نصب رسمی Oracle JDK، ابتدا باید یک حساب کاربری در سایت اوراکل ایجاد کرده و به‌صورت دستی JDK را دانلود کنید. سپس، برای اضافه کردن مخزن مربوط به نسخه موردنظر، باید یک اسکریپت نصب از منابع شخص ثالث استفاده کنید. JDK اوراکل شامل JRE نیز می‌شود، بنابراین نیازی به نصب جداگانه JRE نخواهید داشت.

برای دانلود نسخه مناسب JDK اوراکل، باید نسخه اسکریپت نصب‌کننده را مد نظر قرار دهید. برای پیدا کردن نسخه درست، به صفحه نصب oracle-java11-installer مراجعه کنید. محل دقیق بسته‌تان در تصویر زیر مشخص است.

در این تصویر، نسخه اسکریپت 11.0.13 است. بنابراین، شما به Oracle JDK 11.0.13 نیاز دارید. توجه داشته باشید که شماره نسخه ممکن است بسته به زمان نصب نرم‌افزار تغییر کند. از این صفحه نیازی به دانلود هیچ چیزی ندارید، چرا که به‌زودی اسکریپت نصب را از طریق apt دانلود خواهید کرد.

در گام بعدی، به بخش دانلودهای آرشیو مراجعه کرده و نسخه‌ای که با نسخه مورد نیاز شما مطابقت دارد را پیدا کنید.

از فهرست بالا، بسته فشرده‌شده‌ی Linux x64 با فرمت .tar.gz را انتخاب کنید:

در تصویر بالا، یک صفحه نمایش داده می‌شود که از شما خواسته می‌شود تا توافق‌نامه مجوز اوراکل را بپذیرید. کادر کنار “Accept License Agreement” را تیک بزنید و سپس دکمه Download را فشار دهید. دانلود شروع خواهد شد. البته ممکن است قبل از اینکه دانلود شروع شود، یک‌بار دیگر وارد حساب‌کاربری‌ اوراکل خود شوید.

پس از دانلود فایل، باید آن‌را به سرور خود منتقل کنید. در سیستم خود فایل را به سرور آپلود کنید. در macOS، لینوکس، یا ویندوز با استفاده از Windows Subsystem for Linux، از دستور scp برای انتقال فایل به دایرکتوری خانگی کاربر sammy استفاده کنید. دستور زیر فرض می‌کند که فایل Oracle JDK را در پوشه Downloads سیستم محلی خود ذخیره کرده‌اید:

scp Downloads/jdk-11.0.13_linux-x64_bin.tar.gz sammy@your_server_ip:~

پس از تکمیل آپلود فایل، به سرور خود بازگشته و مخزن شخص ثالثی را که به شما کمک خواهد کرد تا جاوا اوراکل را نصب کنید، اضافه کنید.

ابتدا، طبق دستور زیر کلید امضای مورد استفاده برای تأیید نرم‌افزاری که قرار است نصب کنید را وارد کنید:

sudo gpg --homedir /tmp --no-default-keyring --keyring /usr/share/keyrings/oracle-jdk11-installer.gpg --keyserver keyserver.ubuntu.com --recv-keys EA8CACC073C3DB2A

خروجی دریافتی:

gpg: keybox '/usr/share/keyrings/oracle-jdk11-installer.gpg' created
gpg: /tmp/trustdb.gpg: trustdb created
gpg: key EA8CACC073C3DB2A: public key "Launchpad PPA for Linux Uprising" imported
gpg: Total number processed: 1
gpg:           	imported: 1

حالا مخزن مورد نظر را به فهرست منابع بسته‌های سرورتان اضافه کنید:

echo "deb [arch=amd64 signed-by=/usr/share/keyrings/oracle-jdk11-installer.gpg] https://ppa.launchpadcontent.net/linuxuprising/java/ubuntu jammy main" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/oracle-jdk11-installer.list > /dev/null

بعد از اضافه کردن مخزن، بسته‌های خود را به‌روزرسانی کنید:

sudo apt update

نصب‌کننده‌ای که برای پیدا کردن Oracle JDK دانلود کرده‌اید، به دایرکتوری /var/cache/oracle-jdk11-installer-local نیاز دارد. ابتدا باید این دایرکتوری را ایجاد کنید:

sudo mkdir -p /var/cache/oracle-jdk11-installer-local/

پس از آن، بسته Oracle JDK را به این دایرکتوری انتقال دهید:

sudo cp jdk-11.0.13_linux-x64_bin.tar.gz /var/cache/oracle-jdk11-installer-local/

در آخر بسته Oracle JDK را نصب کنید:

sudo apt install oracle-java11-installer-local

موقع نصب از شما خواسته می‌شود تا توافقنامه مجوز اوراکل را بپذیرید. پس از پذیرش توافقنامه، نصب‌کننده بسته جاوا را استخراج کرده و آن را نصب خواهد کرد.

حالا، در مرحله دوم یاد می‌گیرید که چگونه نسخه‌ای از جاوا را که می‌خواهید استفاده کنید، انتخاب کنید. با ما همراه باشید.

مرحله دوم: مدیریت جاوا

شما می‌توانید چندین نسخه جاوا را روی یک سرور نصب کنید. برای تنظیم نسخه پیش‌فرض جاوا که در خط فرمان استفاده می‌شود، می‌توانید از دستور update-alternatives استفاده کنید:

sudo update-alternatives --config java

اگر هر دو نسخه جاوا را طبق این آموزش نصب کرده باشید، خروجی زیر را مشاهده خواهید کرد:

There are 2 choices for the alternative java (providing /usr/bin/java).

  Selection    Path                                         Priority   Status
------------------------------------------------------------
  0            /usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64/bin/java   1111      auto mode
  1            /usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64/bin/java   1111      manual mode
* 2            /usr/lib/jvm/java-11-oracle/bin/java          1091      manual mode

Press <enter> to keep the current choice[*], or type selection number:

حالا برای تنظیم نسخه جاوا به‌عنوان پیش‌فرض، شماره نسخه مورد نظرتان را انتخاب کنید. اگر نمی‌خواهید تغییراتی اعمال کنید، کافی است ENTER را فشار دهید تا تنظیمات فعلی حفظ شوند.

شما می‌توانید این کار را برای دستورات دیگر جاوا، مانند کامپایلر (javac) نیز مانند زیر انجام دهید:

sudo update-alternatives --config javac

می‌توانید از این دستور برای تنظیم نسخه پیش‌فرض سایر دستورات جاوا نیز استفاده کنید، مانند keytool، javadoc و jarsigner، که البته محدود به این‌ دستورات نیست.

مرحله سوم: پیکربندی متغیر محیطی JAVA_HOME

بسیاری از برنامه‌های نوشته شده در جاوا از متغیر محیطی JAVA_HOME برای تعیین محل نصب جاوا استفاده می‌کنند.

برای پیکربندی این متغیر محیطی، ابتدا باید محل نصب جاوا را پیدا کنید، که برای این‌کار از دستور update-alternatives می‌توانید استفاده کنید:

sudo update-alternatives --config java

خروجی این دستور، هر نسخه نصب شده جاوا را به همراه مسیر نصب آن به شما نشان خواهد داد:

  Selection    Path                                         Priority   Status
------------------------------------------------------------
  0            /usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64/bin/java   1111      auto mode
  1            /usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64/bin/java   1111      manual mode
* 2            /usr/lib/jvm/java-11-oracle/bin/java          1091      manual mode

در این حالت، مسیرهای نصب به شرح زیر است:

• Oracle Java 11 در مسیر /usr/lib/jvm/java-11-oracle/bin/java قرار دارد.
• OpenJDK 11 در مسیر /usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64/bin/java قرار دارد.

این مسیرها، مسیر اجرایی فایل java را نشان می‌دهند.

در گام بعد، مسیر نصب مورد نظر خود را کپی کنید، به‌طوری که قسمت انتهایی /bin/java حذف شده باشد. سپس فایل /etc/environment را با استفاده از ویرایشگری مانند nano باز کنید:

sudo nano /etc/environment

این فایل ممکن است در ابتدا خالی باشد. در انتهای فایل، خط زیر را اضافه کنید، به‌طوری‌که مسیر کپی‌شده خود را جایگزین قسمت مشخص‌شده کنید و توجه داشته باشید که بخش bin/ را وارد نکنید:

JAVA_HOME="/usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64"

ویرایش این فایل باعث می‌شود که مسیر JAVA_HOME برای تمامی کاربران سیستم شما تنظیم شود.

پس از انجام تغییرات، فایل را ذخیره کرده و از ویرایشگر خارج شوید. اگر از nano استفاده می‌کنید، می‌توانید این کار را با فشردن کلیدهای CTRL + X، سپس Y و در نهایت ENTER انجام دهید.

حالا برای اعمال تغییرات، فایل را مجدداً بارگذاری کنید:

source /etc/environment

سپس برای اطمینان از این که متغیر محیطی JAVA_HOME به‌درستی تنظیم شده است، دستور زیر را وارد کنید:

echo $JAVA_HOME

خروجی دستور، مسیری که قبلاً تنظیم کرده‌اید را نمایش خواهد داد، مانند:

/usr/lib/jvm/java-11-openjdk-amd64

این خروجی نشان می‌دهد که متغیر محیطی JAVA_HOME را به‌درستی تنظیم کرده‌اید.

جمع بندی

در این راهنما، شما نسخه‌های مختلفی از جاوا را روی توزیع دبیان نصب کرده و نحوه مدیریت آن‌ها را یاد گرفتید. با استفاده از دستور update-alternatives توانستید نسخه پیش‌فرض جاوا را برای سیستم خود انتخاب کنید و متغیر محیطی JAVA_HOME را به‌درستی تنظیم کردید. حالا با این مهارت‌ها، قادر به نصب و راه‌اندازی نرم‌افزارهای مختلفی خواهید بود که به جاوا نیاز دارند، مانند Tomcat، Jetty و Jenkins، که در پروژه‌های مختلف می‌تواند به شما کمک کند.

سوالات متداول

1. چگونه می‌توانم نسخه‌های مختلف جاوا را همزمان روی سیستم خود نصب کنم؟

می‌توانید از دستور update-alternatives برای نصب و مدیریت چندین نسخه جاوا استفاده کنید و سپس با انتخاب نسخه دلخواه، آن را به عنوان نسخه پیش‌فرض تنظیم کنید.

2. چرا وقتی دستور java -version را اجرا می‌کنم، نسخه‌ای که نصب کرده‌ام نمایش داده نمی‌شود؟

ممکن است متغیر محیطی JAVA_HOME به درستی تنظیم نشده باشد. اطمینان حاصل کنید که مسیر نصب جاوا را به درستی در فایل /etc/environment وارد کرده و آن را بارگذاری کنید.

3. آیا نیاز به نصب JDK و JRE به طور جداگانه دارم؟

خیر، اگر از Oracle JDK استفاده می‌کنید، JRE به طور خودکار نصب می‌شود. اما در صورتی که از OpenJDK استفاده کنید، می‌توانید JRE را به‌صورت جداگانه نصب کنید.

4. چطور می‌توانم جاوا را از روی سیستم خود حذف کنم؟

• sudo apt remove openjdk-11-jre openjdk-11-jdk
•  به‌جای openjdk-11-jre و openjdk-11-jdk نسخه‌ای که نصب کرده‌اید را وارد کنید.

5. چرا باید از OpenJDK به جای Oracle JDK استفاده کنم؟

OpenJDK یک نسخه متن‌باز و رایگان از جاوا است که برای بیشتر نیازهای معمولی جاوا کافی است و به‌خوبی در دبیان پشتیبانی می‌شود. Oracle JDK معمولاً برای نیازهای خاص‌تر و با پشتیبانی تجاری استفاده می‌شود.

6. چطور می‌توانم محیط جاوا را برای یک کاربر خاص تنظیم کنم؟

می‌توانید متغیر محیطی JAVA_HOME را در فایل .bashrc یا .profile کاربر مورد نظر تنظیم کنید. این کار باعث می‌شود که تنظیمات فقط برای آن کاربر خاص اعمال شود.