تغییرات اخیر

در اینجا اطلاعیه‌ها، نسخه‌ها و تغییرات جدید لیارا فهرست می‌شوند.

چگونه از ویرایشگر Emacs در لینوکس استفاده کنیم؟


۲۹ اسفند ۱۴۰۳

Emacs یکی از قدیمی‌ترین و قدرتمندترین ویرایشگرهای متن است. نسخه‌ی GNU Emacs در سال 1984 نوشته شد و به دلیل قابلیت‌های ویرایشی پیشرفته و غنی خود شهرت دارد. این ویرایشگر را می‌توان با استفاده از حالت‌های مختلف (Modes) شخصی‌سازی و گسترش داد، به طوری که بتوان از آن به‌عنوان یک محیط توسعه‌ی یکپارچه (IDE) برای زبان‌های برنامه‌نویسی مانند Java، C و Python استفاده کرد.

اگر تجربه‌ی کار با ویرایشگرهای Vi و nano را داشته باشید، Emacs چیزی میان این دو محسوب می‌شود. از یک طرف، قابلیت‌های قدرتمند آن مشابه Vi است و از طرف دیگر، منوها، فایل‌های راهنما و کلیدهای دستوری آن شباهت زیادی به nano دارند.

در این مقاله، یاد می‌گیرید که چگونه Emacs را روی یک سرور Ubuntu 22.04 نصب کنید و از آن برای ویرایش متن‌های خود استفاده کنید.

در ادامه خواهید خواند:

  • پیش نیاز
  • نصب Emacs
  • استفاده از رابط کاربری
  • استفاده از کلیدهای دستوری
  • استفاده از قابلیت‌های ویرایش
  • وارد شدن به حالت‌ها
  • جمع بندی

پیش نیاز

برای اینکه بتوانید این مقاله را گام‌به‌گام دنبال کنید، لازم است یک سرور Ubuntu 22.04 در اختیار داشته باشید. این سرور باید دارای یک کاربر غیر ریشه (non-root) باشد که به دسترسی sudo مجهز است. علاوه بر این، فعال بودن فایروال نیز ضروری است تا امنیت سرور شما حفظ شود.

ویرایشگر Emacs در لینوکس

نصب Emacs

در ابتدا بررسی کنید که آیا Emacs از قبل روی سیستم شما نصب شده است یا خیر. برای این کار، دستور زیر را اجرا کنید.

$ emacs

اگر این برنامه نصب شده باشد، ویرایشگر با پیام خوش‌آمدگویی پیش‌فرض اجرا می‌شود. اما اگر نصب نباشد، پیغام خطای زیر را دریافت خواهید کرد.

Output
Command 'emacs' not found, but can be installed with:
sudo apt  install e3           # version 1:2.82+dfsg-2
sudo apt  install emacs-gtk    # version 1:27.1+1-3ubuntu5
sudo apt  install emacs-lucid  # version 1:27.1+1-3ubuntu5
sudo apt  install emacs-nox    # version 1:27.1+1-3ubuntu5
sudo apt  install jove         # version 4.17.3.6-2
See 'snap info emacs' for additional versions.

برای نصب Emacs، دستور زیر را اجرا کنید.

$ sudo apt install emacs

پس از تکمیل نصب، Emacs آماده استفاده است و می‌توانید به مرحله بعدی آموزش بروید.

بیشتر بخوانید: لینوکس چیست؟

همچنین بخوانید: ۵۰ دستور برتر لینوکس Linux که باید بدانید

استفاده از رابط کاربری

برای اجرای Emacs، کافی است در ترمینال خود دستور زیر را وارد کنید.

$ emacs

پس از اجرا، ویرایشگر با یک صفحه خالی (Buffer) باز می‌شود و منتظر می‌ماند تا شروع به تایپ کنید. اگر Emacs را بدون مشخص کردن فایل خاصی اجرا کنید، صفحه خوش‌آمدگویی نمایش داده می‌شود.

برای ایجاد یک فایل جدید، با استفاده از کلید TAB نشانگر را روی گزینه Visit New File قرار دهید و سپس ENTER را فشار دهید. همچنین می‌توانید از ترکیب کلیدهای CTRL+X و سپس CTRL+F استفاده کنید. با انجام این کار، یک پیام در انتهای ترمینال ظاهر می‌شود که از شما نام فایل را درخواست می‌کند.

پس از ظاهر شدن پیام، نام فایل موردنظر را وارد کنید. در این مثال، myfile.txt استفاده شده است، اما شما می‌توانید هر نام دلخواهی را انتخاب کنید. پس از وارد کردن نام، ENTER را فشار دهید تا فایل ایجاد شود.

یک فایل خالی باز خواهد شد که می‌توانید متن موردنظر خود را در آن تایپ کنید.

وقتی یک فایل جدید باز می‌کنید، صفحه Emacs شامل بخش‌های زیر است.

  • منوی بالا: که گزینه‌های مختلف را نمایش می‌دهد.
  • فضای ویرایشی اصلی (Main Buffer): در این قسمت می‌توانید متن بنویسید یا محتوای یک فایل را مشاهده کنید.
  • وضعیت فایل (Buffer Status): هنگام ویرایش یک فایل، ابتدا نسخه‌ای از آن در حافظه بارگذاری می‌شود و تغییرات در Buffer اعمال می‌شوند، نه روی فایل اصلی. زمانی که تغییرات را ذخیره کنید، این تغییرات روی دیسک ذخیره خواهند شد.
  • نوار وضعیت (Mode Line): در پایین صفحه نمایش داده می‌شود و اطلاعاتی درباره نام فایل، موقعیت نشانگر، وضعیت ویرایش و نوع فایل ارائه می‌دهد. اگر:
    • فایل تغییری نکرده باشد، دو خط (–) نمایش داده می‌شود.
    • فایل تغییر کرده اما ذخیره نشده باشد، دو ستاره ()** نشان داده می‌شود.
    • فایل فقط خواندنی باشد، دو درصد (%%) نمایش داده می‌شود.
  • نوار دستورات (Mini Buffer): که در پایین صفحه قرار دارد و برای دریافت دستورات و نمایش خروجی‌ها استفاده می‌شود.

نسخه متنی Emacs پنجره‌ها را متفاوت از نسخه گرافیکی (GUI) مدیریت می‌کند. در محیط ترمینال، هنگامی که Emacs نیاز به باز کردن یک پنجره جدید دارد، صفحه اصلی به دو قسمت تقسیم می‌شود. برای مثال، هنگام باز کردن راهنما یا آموزش‌ها، این اتفاق می‌افتد.

دسترسی به منوها

Emacs معمولاً کل صفحه را اشغال می‌کند و اکثر قابلیت‌های آن از طریق نوار منو در بالای صفحه در دسترس هستند. برخلاف برنامه‌های گرافیکی، در اینجا نمی‌توان با ماوس روی منوها کلیک کرد.

برای باز کردن منو، F10 را فشار دهید. این کار یک پنجره جدید در زیر Buffer اصلی ایجاد می‌کند و لیستی از گزینه‌ها را نمایش می‌دهد. در Mini Buffer نیز از شما درخواست می‌شود که کلید موردنظر را برای انتخاب گزینه‌های منو فشار دهید.

برای بستن منو، کلید ESC را سه بار فشار دهید تا از منو خارج شده و به صفحه اصلی بازگردید.

برخی از گزینه‌های کاربردی منوی Tools در ادامه بررسی شده است.

  • تقویم (Calendar)
  • ماشین حساب ساده
  • ماشین حساب پیشرفته (قابل برنامه‌ریزی)
  • جستجو در دایرکتوری‌ها
  • رمزگذاری و رمزگشایی فایل‌ها
  • ارسال و دریافت ایمیل
  • جستجو در فایل‌ها با استفاده از grep
  • بررسی املا (Spell Checking)
  • اجرای دستورات Shell و کامپایل کد
  • کنترل نسخه (Version Control)
  • مقایسه و ادغام فایل‌ها
  • بازی‌های ساده

دسترسی به راهنما و آموزش‌ها

Emacs دارای یک سیستم راهنمای گسترده و آموزش‌های داخلی است. برای دسترسی به آن‌ها:

کلید F10 را فشار دهید، سپس با استفاده از کلیدهای جهت‌دار چپ و راست گزینه Help را انتخاب کنید.

یا می‌توانید کلید CTRL+H را فشار دهید و سپس یکی از کلیدهای زیر را برای دسترسی به راهنما انتخاب کنید:

  • t: اجرای آموزش Emacs
  • CTRL+F: مشاهده سوالات متداول (FAQ)
  • CTRL+P: مشاهده لیست مشکلات شناخته‌شده
  • CTRL+R: مطالعه راهنمای Emacs
  • CTRL+E: جستجوی پکیج‌های اضافی

با این قابلیت‌ها، می‌توانید به راحتی Emacs را یاد گرفته و از آن برای ویرایش فایل‌های خود استفاده کنید.

با سرور اوبونتو لیارا، سرور خود را با هزینه به‌صرفه و بالاترین کارایی مدیریت کنید.
✅ استقرار سریع ✅ منابع بهینه ✅ امنیت پیشرفته
خرید سرور اوبونتو لیارا

استفاده از کلیدهای دستوری

حالا که با رابط کاربری Emacs آشنا شدید، می‌توانید یادگیری کلیدهای دستوری آن را شروع کنید. هنگام باز کردن یک فایل، می‌توانید همزمان تایپ کرده و دستورات را اجرا کنید.

دستورات معمولاً از دو یا سه کلید تشکیل می‌شوند. رایج‌ترین کلید، CTRL است که معمولاً با ALT یا ESC ترکیب می‌شود. در محیط Emacs، کلید CTRL به‌صورت خلاصه “C” نمایش داده می‌شود. به‌عنوان مثال، اگر در جایی نوشته شده باشد C-x C-c، به این معناست که ابتدا CTRL + X را فشار داده و سپس CTRL + C را بزنید. به همین ترتیب، C-h t یعنی ابتدا CTRL + H را فشار داده، سپس آن‌ها را رها کرده و در نهایت t را بزنید.

کلیدهای ALT و ESC در Emacs به‌عنوان کلیدهای متا (Meta Keys) شناخته می‌شوند. در کامپیوترهای Mac، به‌جای ALT از OPTION استفاده کنید. در برخی صفحه‌کلیدهای دیگر، ممکن است به‌جای ALT، کلید EDIT وجود داشته باشد. مشابه CTRL، در اینجا نیز ترکیب چند کلید وجود دارد. برای مثال، M-x یعنی باید ALT + X را فشار دهید. همچنین می‌توان با ESC + X همان دستور را اجرا کرد.

کلید ENTER در Emacs با RET نمایش داده می‌شود که مخفف Return است. کلید ESC هم گاهی با E نشان داده می‌شود.

برای خارج شدن از یک دستور یا پیام، می‌توانید چند بار ESC را فشار دهید. راه دیگر برای لغو یک عملیات، فشردن CTRL + G است.

ذخیره و خروج از Emacs

بعد از ایجاد تغییرات در سند، برای ذخیره آن، CTRL + X را بزنید و سپس CTRL + S را فشار دهید. اگر فایل ذخیره شود، پیامی در مینی‌بافر نمایش داده می‌شود که مثلاً به این صورت است.

Output
Wrote /home/sammy/myfile.txt

برای خروج از Emacs، کافی است CTRL + X را بزنید و سپس CTRL + C را فشار دهید.

اگر قبل از خروج، فایل را ذخیره نکرده باشید، پیام زیر ظاهر می‌شود.

Output
Save file /home/sammy/myfile.txt? (y, n, !, ., q, C-r, C-f, d or C-h)

برای ذخیره و خروج، کلید Y را فشار دهید.

اگر N را بزنید (برای عدم ذخیره‌سازی)، پیام زیر نمایش داده می‌شود.

Output
Modified buffers exist; exit anyway? (yes or no)

اگر می‌خواهید بدون ذخیره کردن، از برنامه خارج شوید، yes را تایپ کنید.

جابه‌جایی در متن

در یک سند طولانی، حرکت بین خطوط و بخش‌های مختلف ممکن است سخت باشد. اما در Emacs روش‌های متعددی برای پیمایش وجود دارد.

لیست برخی از کلیدهای رایج برای جابه‌جایی در متن.

عملکردکلیدهای میانبر
رفتن به خط بعدCTRL + N (N برای Next)
رفتن به خط قبلCTRL + P (P برای Previous)
حرکت یک کاراکتر به جلوCTRL + F (F برای Forward)
حرکت یک کاراکتر به عقبCTRL + B (B برای Backward)
حرکت یک کلمه به جلوMETA + F (F برای Forward)
حرکت یک کلمه به عقبMETA + B (B برای Backward)
رفتن به ابتدای خطCTRL + A
رفتن به انتهای خطCTRL + E (E برای End)
رفتن به ابتدای جملهMETA + A
رفتن به انتهای جملهMETA + E (E برای End)
رفتن یک صفحه به پایینCTRL + V (یا PgDn)
رفتن یک صفحه به بالاMETA + V (یا PgUp)
رفتن به ابتدای فایلMETA + < (Alt + Shift + “<“)
رفتن به انتهای فایلMETA + > (Alt + Shift + “>”)

توجه: META می‌تواند هر یک از این کلیدها باشد: ALT، ESC، OPTION یا EDIT.

استفاده از قابلیت‌های ویرایش

در این مرحله، نحوه ویرایش متن در ویرایشگر Emacs را یاد خواهید گرفت. Emacs امکانات پیشرفته‌ای برای انتخاب، برش، کپی، جایگذاری و قالب‌بندی متن ارائه می‌دهد که در ادامه توضیح داده شده است.

علامت‌گذاری بخش‌های متن (Marking Text Regions)

برای انتخاب بخشی از متن، مراحل زیر را دنبال کنید:

  • مکان‌نمای خود را به نقطه‌ی شروع انتخاب ببرید. می‌توانید از روش‌های مختلفی که قبلاً توضیح داده شد، برای جابه‌جایی استفاده کنید.
  • کلیدهای CTRL + SPACEBAR یا CTRL + @ را فشار دهید تا نقطه‌ی آغاز انتخاب مشخص شود. در این حالت، در mini-buffer پیام Mark Activated نمایش داده خواهد شد.
  • مکان‌نما را به نقطه‌ی پایان انتخاب حرکت دهید. متن تا این نقطه هایلایت خواهد شد.
  • اگر می‌خواهید انتخاب را لغو کنید، دو بار CTRL + SPACEBAR یا CTRL + @ را فشار دهید. پیام Mark Deactivated در mini-buffer نمایش داده خواهد شد.

همچنین می‌توانید مانند یک ویرایشگر متن، کلید SHIFT را نگه‌داشته و با استفاده از کلیدهای جهت بالا یا پایین، متن موردنظر خود را انتخاب کنید.

برای انتخاب پاراگراف فعلی، META + H را فشار دهید. اگر این کلید را چند بار فشار دهید، پاراگراف‌های بعدی نیز انتخاب خواهند شد.

برای انتخاب تمام متن، CTRL + X و سپس h را بزنید.

برش، کپی و جایگذاری متن (Cutting, Copying and Pasting Text)

دقیقاً مانند سایر ویرایشگرهای متن، می‌توانید متن را برش دهید، کپی کنید و جایگذاری کنید.

  • برای کپی کردن متن انتخاب‌شده، META + W را فشار دهید.
  • برای برش دادن متن، CTRL + W را بزنید.
  • برای جایگذاری (Paste) متن، CTRL + Y را فشار دهید.

حذف متن (Deleting Text)

عملکرد کلیدهای Backspace و Delete مانند سایر ویرایشگرهای متن است، اما Emacs میانبرهای پیشرفته‌تری هم دارد.

  • برای حذف یک کلمه کامل، مکان‌نما را به ابتدای آن ببرید و META + D را بزنید.
    اگر META + D را چند بار فشار دهید، چندین کلمه پشت سر هم حذف خواهند شد.
  • برای حذف کل یک خط، مکان‌نما را روی خط قرار داده و CTRL + K را فشار دهید.
  • برای حذف یک جمله، META + K را بزنید. توجه داشته باشید که اگر بین جملات دو فاصله وجود نداشته باشد، Emacs ممکن است کل خط یا چندین خط را حذف کند.

بازگردانی و انجام مجدد تغییرات (Undoing and Redoing)

  • برای برگرداندن آخرین تغییر، CTRL + X و سپس u را بزنید.
    روش جایگزین: CTRL + _ (یعنی CTRL + SHIFT + -).
  • برای انجام مجدد تغییر لغو شده (Redo)، ابتدا CTRL + G و سپس CTRL + _ را فشار دهید.

جستجو و جایگزینی متن (Searching and Replacing Text)

دو نوع جستجو در Emacs وجود دارد: جستجوی رو به جلو و جستجوی رو به عقب.

  • برای جستجوی رو به جلو (از مکان‌نما به سمت انتهای متن)، CTRL + S را بزنید و عبارت موردنظر را تایپ کنید.
  • برای جستجوی رو به عقب (از مکان‌نما به سمت ابتدای متن)، CTRL + R را بزنید.
  • بعد از وارد کردن عبارت، Emacs آن را جستجو کرده و تمام موارد یافت‌شده را هایلایت می‌کند.
  • META + % را فشار دهید. در mini-buffer از شما خواسته می‌شود متنی که می‌خواهید جایگزین کنید را وارد کنید.
  • متن موردنظر را وارد کرده و Enter بزنید.
  • در مرحله بعدی، از شما خواسته می‌شود عبارت جایگزین را وارد کنید. متن جدید را تایپ کرده و دوباره Enter بزنید.
  • Emacs هر مورد یافت‌شده را هایلایت کرده و از شما تأیید می‌خواهد:
    • y: جایگزینی مورد فعلی
    • n: رد کردن و رفتن به مورد بعدی
    • q: خروج بدون انجام جایگزینی
    • !: جایگزینی همه موارد بدون پرسش

تنظیم چیدمان متن (Alignment)

برای وسط‌چین کردن متن، مکان‌نما را به ابتدای خط ببرید و META + O سپس META + S را فشار دهید.

برای تنظیم تراز بندی یک بخش از متن:

  • متن موردنظر را انتخاب کنید.
  • META + X را فشار دهید. در mini-buffer منتظر فرمان بعدی بمانید.
  • عبارت set-justification- را تایپ کرده و TAB را بزنید.
  • یکی از گزینه‌های زیر را انتخاب کنید:
    • set-justification-left (چپ‌چین)
    • set-justification-right (راست‌چین)
    • set-justification-center (وسط‌چین)
    • set-justification-full (هم‌تراز)
  • گزینه موردنظر را انتخاب کرده و Enter بزنید.

تبدیل حروف کوچک و بزرگ

شما می‌توانید با استفاده از چندین دستور مختلف، حروف را تغییر دهید. در اینجا لیستی از کلیدهای میانبر برای انجام این کار آورده شده است.

عملکردکلیدهای میانبر
بزرگ کردن حرف اول یک کلمه بعد از مکان‌نماMETA+C (C مخفف Capitalize)
تبدیل یک کلمه به حروف کوچکMETA+L (L مخفف Lowercase)
تبدیل یک کلمه به حروف بزرگMETA+U (U مخفف Uppercase)
تبدیل یک پاراگراف به حروف بزرگابتدا پاراگراف را انتخاب کنید، سپس CTRL+X CTRL+U
تبدیل یک پاراگراف به حروف کوچکابتدا پاراگراف را انتخاب کنید، سپس CTRL+X CTRL+L

اگر قصد دارید یک پاراگراف یا بیشتر را به حروف بزرگ یا کوچک تبدیل کنید، یک پنجره جدید باز شده و پیامی نمایش داده می‌شود که در مورد این دستور توضیح می‌دهد.

Window
You have typed C-x C-l, invoking disabled command downcase-region. It is disabled because new users often find it confusing. Here’s the first part of its description: Convert the region to lowercaselower case. In programs, it wants two arguments.These arguments specify the starting and ending character numbers of the region to operate on.  When used as a command, the text between point and the mark is operated on. Do you want to use this command anyway? You can now type 'y' to try it and enable it (no questions if you use it again). 'n' to cancel--don’t try the command, and it remains disabled. 'SPC' to try the command just this once, but leave it disabled. '!' to try it, and enable all disabled commands for this session only.

برای اعمال تغییرات، کافی است کلیدهای ذکر شده را فشار دهید.

مدیریت پنجره‌ها در Emacs

مدیریت پنجره‌ها در Emacs به شما کمک می‌کند تا کار با فایل‌ها را بهینه‌تر انجام دهید.

به‌عنوان مثال، برای رفتن از محیط اصلی (buffer) به راهنمای آموزشی Emacs، کلیدهای CTRL+ h سپس t را فشار دهید. در این حالت، پنجره اصلی شما به آموزش Emacs تغییر می‌کند.

اگر بخواهید دوباره به فایل myfile.txt برگردید، کلیدهای CTRL+X سپس b را فشار دهید. این دستور برای تغییر بافر (buffer switch) در Emacs استفاده می‌شود. پس از فشار دادن این کلیدها، Emacs از شما نام بافری که می‌خواهید به آن بروید را می‌پرسد. در این قسمت نام فایل myfile.txt را تایپ کرده و ENTER را بزنید. با این کار، از محیط آموزش Emacs به فایل موردنظر منتقل خواهید شد.

وارد شدن به حالت‌ها

یکی از دلایل محبوبیت گسترده Emacs در جامعه یونیکس، توانایی آن در تغییر حالت‌ها است. یک حالت (Mode) می‌تواند قابلیت‌های Emacs را بهبود ببخشد.

بسته به حالتی که انتخاب می‌کنید، Emacs می‌تواند به‌عنوان یک پردازشگر متن برای نوشتن فایل‌های متنی یا برای انجام کارهای پیشرفته مانند برنامه‌نویسی به زبان‌هایی مانند Python، C یا Java استفاده شود. به‌عنوان مثال، می‌توانید حالت Emacs را تغییر دهید تا با سیستم‌های کنترل نسخه کار کند، دستورات shell را اجرا کند یا صفحات man را بخواند.

دو نوع مختلف از حالت‌های Emacs وجود دارد. یکی از آن‌ها “حالت اصلی” (Major Mode) نام دارد. در این حالت، Emacs می‌تواند به‌عنوان یک محیط توسعه یکپارچه (IDE) برای زبان‌های برنامه‌نویسی یا اسکریپت‌نویسی عمل کند. در این حالت، برنامه ویژگی‌های خاصی مانند رنگ‌بندی سینتکس، تورفتگی و قالب‌بندی، گزینه‌های منوی مخصوص به زبان برنامه‌نویسی یا یکپارچه‌سازی خودکار با اشکال‌زداها (Debuggers) و کامپایلرها را ارائه می‌دهد.

برای مثال، می‌توانید در Emacs یک برنامه “Hello World” را به زبان Python بنویسید.

در ترمینال و در دایرکتوری ریشه خود، دستورات زیر را وارد کنید

$ cd ~ 
 $ emacs hello.py  

Emacs پسوند فایل را شناسایی کرده و به‌طور خودکار در حالت Python اجرا می‌شود. در بافر اصلی، کد زیر را وارد کنید.

print "hello world!\n"

اکنون کلیدواژه‌های زبان با رنگ‌بندی سینتکس نمایش داده می‌شوند. همچنین توجه داشته باشید که خط وضعیت بالای مینی بافر، حالتی که در آن هستید را نشان می‌دهد. منوی اصلی نیز گزینه‌ای جداگانه برای Python دارد.

در بافر اصلی Emacs، کد ویرایش‌شده Python با رنگ‌بندی سینتکس نمایش داده شده و مشخص است که در حالت Python Mode قرار دارد. منوی اصلی شامل گزینه‌ای با نام “Python” نیز هست.

بافر را با فشردن کلیدهای CTRL+X CTRL+S ذخیره کنید.

برای تغییر حالت اصلی در Emacs، کلید META+X را فشار دهید. مینی بافر منتظر ورودی شما می‌ماند. حالا می‌توانید حالت دیگری را وارد کنید.

برخی از نمونه‌های حالت‌های اصلی در ادامه ارائه شده اند.

  • c-mode
  • python-mode
  • java-mode
  • html-mode
  • perl-mode
  • shell-script-mode
  • text-mode

ورود به یک حالت فرعی

در مقایسه با حالت‌های اصلی، حالت‌های فرعی (Minor Modes) ویژگی‌های خاص‌تری را ارائه می‌دهند. این ویژگی‌ها می‌توانند به یک حالت اصلی خاص وابسته باشند یا بدون توجه به حالت اصلی، در سطح سیستم تأثیر بگذارند. برخلاف حالت‌های اصلی، چندین حالت فرعی می‌توانند به‌طور هم‌زمان فعال باشند. حالت‌های فرعی مانند کلیدهای روشن/خاموش (Toggle) عمل می‌کنند: برخی به‌صورت پیش‌فرض فعال‌اند و برخی غیرفعال. اگر یک حالت فرعی فعال باشد، اجرای دوباره آن باعث غیرفعال شدن آن می‌شود و برعکس.

یک نمونه از حالت‌های فرعی، گزینه تنظیم توجیه (Justification) است که در مثال‌های قبلی استفاده شد.

نمونه‌ای دیگر از یک حالت فرعی auto-fill-mode است. برای فعال‌سازی این حالت در ویرایشگر Emacs، کلید META+X را فشار داده و auto-fill-mode را وارد کنید.

این حالت باعث می‌شود که متن به‌طور خودکار هنگام عبور از ۷۰ کاراکتر، به خط بعدی منتقل شود. توجه داشته باشید که فعال‌سازی یک حالت فرعی مشابه یک سوئیچ عمل می‌کند: اجرای مجدد همان دستور باعث غیرفعال شدن آن خواهد شد.

در ادامه برخی دیگر از حالت‌های فرعی را مشاهده می‌کنید:

  • auto-save-mode: این گزینه قابلیت ذخیره خودکار را فعال یا غیرفعال می‌کند، که در فواصل زمانی مشخص، محتوای بافر اصلی را به‌طور خودکار ذخیره می‌کند.
  • line-number-mode: نمایش شماره خط فعلی را در نوار وضعیت فعال یا غیرفعال می‌کند.
  • linum-mode: شماره خطوط را در حاشیه سمت چپ پنجره نمایش می‌دهد.
  • column-number-mode: موقعیت فعلی نشانگر را در نوار وضعیت نمایش می‌دهد.
  • overwrite-mode: مانند فشردن کلید INS در صفحه‌کلید عمل می‌کند. در این حالت، متن در سمت راست نشانگر هنگام تایپ، بازنویسی می‌شود.
  • menu-bar-mode: نمایش یا مخفی‌سازی منوی اصلی را کنترل می‌کند.

همینطور بخوانید:

جمع بندی

در این آموزش، با مجموعه‌ای از دستورات، قابلیت‌های ویرایشی و حالت‌های مختلف در ویرایشگر Emacs آشنا شدید. اکنون می‌توانید از این ابزار قدرتمند برای ویرایش متون، کدنویسی و انجام کارهای پیشرفته‌تر استفاده کنید.

Emacs به دلیل انعطاف‌پذیری بالا و امکانات گسترده‌ای که ارائه می‌دهد، یکی از محبوب‌ترین ویرایشگرهای متنی در بین توسعه‌دهندگان، نویسندگان و حتی کاربران عادی است. شما می‌توانید این ویرایشگر را مطابق با نیازهای خود سفارشی‌سازی کنید، از افزونه‌ها و بسته‌های مختلف بهره ببرید و تجربه کاری خود را بهبود دهید.