مدیریت وضعیت امنیتی هوش مصنوعی یا AI Security Posture Management چیست؟

با تکامل رایانش ابری، چالش‌های امنیتی نیز به طبع پیچیده‌تر و متنوع‌تر شده‌اند. در نتیجه به رویکردی برای مدیریت و تقویت وضعیت امنیتی سازمان برای آن که پیش از وقوع تهدیدات این چالش را حل کرد نیاز خواهیم داشت. ممکن است با مفهوم Security Posture Management (SPM) آشنا باشید، رویکردی است که برای تقویت امنیت سازمان از طریق ارزیابی، کنترل و بهبود کنترل‌ها، سیاست‌ها و آمادگی در برابر ریسک‌ها از آن استفاده می‌شود.

با گسترش استفاده سازمان‌ها از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (AI/ML) در حوزه‌های مختلف از جمله:

• کسب‌وکار
• فروش
• تجارت الکترونیک

روش‌های سنتی SPM احتمالا نتوانند کامل به چالش‌های امنیتی خاص این سیستم‌های پیشرفته پاسخ دهند. گزارش Global Cybersecurity Outlook 2024 نشان می‌دهد 66 درصد سازمان‌ها این انتظار را دارند که هوش مصنوعی بیشترین تأثیر را بر امنیت سایبری در سال آینده داشته باشد.

این زمینه باعث شکل‌گیری تخصصی‌تر تحت عنوان AI Security Posture Management یا AI-SPM شده است. در ادامه از این مطلب لیارا با AI-SPM، مزایای آن، تفاوت آن با CSPM و DSPM و عوامل موثر برای انتخاب ابزار مناسب آشنا خواهیم شد.

با هوش مصنوعی لیارا، دسترسی سریع و پایدار به API هوش مصنوعی داشته باشید.
✅ ارائه API هوش مصنوعی✅ ادغام آسان با سرویس‌ها و اپلیکیشن‌ها✅ مقیاس‌پذیری و امنیت بالا 
خرید و راه‌اندازی سرویس هوش مصنوعی

همچنین، لیارا از جمله نخستین سرویس‌های میزبانی ابری ایرانی است که در زمینه ارائه خدمات مرتبط با هوش مصنوعی پیشتاز محسوب می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، مستندات سرویس هوش مصنوعی لیارا را مشاهده کنید.

آنچه در ادامه خواهید خواند:

• نکات مهمی که باید آن را بدانید
• AI-SPM چیست؟
• بخش های اصلی در AI-SPM
• مزایای AI-SPM
• AI-SPM در برابر CSPM و DSPM
• چگونه ابزار AI-SPM مناسب انتخاب کنیم
• سوالات متداول
• جمع بندی

نکات مهمی که باید آن را بدانید

• مدیریت وضعیت امنیتی هوش مصنوعی (AI-SPM) یعنی استفاده از هوش مصنوعی برای نظارت و بهبود امنیت سازمان آن هم به صورت دائم. این عمل با بررسی پیکربندی سیستم‌ها، ترافیک شبکه و رفتار کاربران انجام می‌شود تا آسیب‌پذیری‌ها و تهدیدات احتمالی شناسایی شوند.
• AI-SPM می‌تواند به‌صورت خودکار خطاها و ضعف‌ها را در پیکربندی سیستم‌ها، دسترسی‌های غیرمعمول و نقض قوانین امنیتی پیدا کند و راهکارهای اولویت‌بندی‌شده‌ای را برای تیم امنیتی ارسال کنند تا قبل از آنکه مهاجمان از آن سوءاستفاده کنند، مشکلات اصلاح شوند.
• استفاده از هوش مصنوعی در این زمینه باعث می‌شود سازمان‌ها سریع‌تر به تهدیدات جدید پاسخ دهند، رعایت قوانین و مقررات راحت‌تر شود و سیستم‌ها از قبل برای جلوگیری از حملات تقویت شوند. دلیل این مورد این است که هوش مصنوعی می‌تواند حجم زیادی از داده‌های امنیتی را خیلی سریع‌تر از انسان‌ها بررسی کرده و خطرهایی که ممکن است نادیده گرفته شوند را شناسایی کند.

AI-SPM چیست؟

AI-SPM فرایند نگهداری و ارتقای وضعیت امنیتی سازمان در حوزه سیستم‌های هوش مصنوعی است. این روند شامل:

• شناسایی
• کاهش خطا
• مدیریت ریسک‌ها
• آسیب‌پذیری‌های مرتبط با توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های AI می‌شود

بخش های اصلی در AI-SPM

عبارت‌اند از:

• ارزیابی امنیت مدل‌های هوش مصنوعی
• حفاظت از داده‌های آموزشی
• تأمین زیرساخت‌های اجرای مدل
• پیاده‌سازی مکانیزم‌های پایش
• کنترل مناسب تا دارایی‌ها
• اطلاعات حساس سازمان

محافظت شوند.

مدل هوش مصنوعی چیست؟ کاربرد و انواع AI به زبان ساده
مدل هوش مصنوعی

مزایای AI-SPM

پیاده‌سازی صحیح AI-SPM می‌تواند مزایای بسیاری را برای سازمان‌ها به همراه داشته باشد و کمک کند ریسک‌های خاص مرتبط با فناوری‌های هوش مصنوعی کاهش یابند. سیستم‌های AI ریسک‌ها و حمله‌های جدیدی را خواهند ساخت که راهکارهای سنتی امنیتی ممکن است آن‌ها را پوشش ندهند.

شناسایی و کاهش ریسک بهتر

با استفاده از AI-SPM می‌توانید قبل از انکه اتفاقی رخ دهد، مشکلات امنیتی سیستم‌های هوش مصنوعی را شناسایی کنید. این مشکلات می‌توانند شامل:

• اشکالات مدل‌ها (به عنوان مثال قسمتی که مدل درست عمل نمی‌کند)،
• آلوده‌سازی داده‌ها (data poisoning) که به این معنی است که کسی داده‌های آموزشی مدل را دستکاری کرده است تا مدل اشتباه یاد بگیرد.
• حملات خصمانه (adversarial attacks) به این معنی است تلاش برای فریب دادن مدل و ایجاد نتیجه اشتباه.

زمانی که این مشکلات قبل از استفاده واقعی سیستم شناسایی شوند، می‌توانید اقدامات پیشگیرانه و کنترل‌های امنیتی مناسب را اعمال کنید. این کار باعث می‌شود که:

• سیستم‌ها و اپلیکیشن‌های هوش مصنوعی مقاوم‌تر و امن‌تر شوند.
• احتمال وقوع حملات کمتر شود
• شدت آسیب‌ها کاهش یابد

افزایش انطباق و رعایت مقررات

نگهداری وضعیت امنیتی AI آن هم به‌صورت مستمر به سازمان کمک می‌کند تا با مقررات صنعتی و قوانین حفاظت از داده‌ها هماهنگ بماند. این امر مخصوصا در حوزه‌هایی که داده‌های حساس دست به دست می‌شوند (مالی، سلامت، دولت) اهمیت دارد، چرا که سوء‌رفتار یا مدیریت نادرست داده‌ها می‌تواند تبعات سنگینی داشته باشد.

کاهش اختلالات عملیاتی

AI-SPM کمک می‌کند تا حوادث امنیتی مرتبط با سیستم‌های هوش مصنوعی یا زنجیره تامین داده سریع‌تر شناسایی و مهار شوند، که در نوبه خود احتمال اختلال سرویس، نشت داده یا آسیب به اعتبار سازمان را کاهش می‌دهد و در نهایت تداوم عملیات و اعتماد مشتری را بهبود می‌بخشد.

AI-SPM در برابر CSPM و DSPM

درک تفاوت‌ها و ارتباطات میان AI-SPM، Cloud Security Posture Management (CSPM) و Data Security Posture Management (DSPM) برای کسب‌وکارهای مبتنی بر ابر اهمیت زیادی دارد. با رشد استفاده از زیرساخت‌های ابری و کاربردهای هوشمند که داده‌های حساس را پردازش و نگهداری می‌کنند، مدیریت وضعیت امنیتی در این حوزه‌ها برای پوشش کامل ریسک‌ها ضروری است.

معیار	AI-SPM	CSPM	DSPM
تمرکز	ایمن‌سازی سیستم‌های هوش مصنوعی، مدل‌ها و زیرساخت‌های مرتبط	پایش و مدیریت پیکربندی‌های امنیتی منابع ابری	حفاظت از امنیت داده در طول چرخهٔ حیات آن
نگرانی‌های کلیدی	آسیب‌پذیری‌های مدل، حملات خصمانه، آلوده‌سازی داده، سوء‌استفاده از سیستم‌های AI	پیکربندی‌های نادرست، دسترسی‌های بیش از حد، عدم رمزنگاری، تنظیمات شبکه ناایمن	حریم خصوصی داده، دسترسی غیرمجاز، نشت یا افشای داده، رعایت مقررات داده
دامنه	شامل کل چرخهٔ زندگی AI از توسعه تا استقرار	تمرکز بر زیرساخت ابری شامل IaaS، PaaS و SaaS	پوشش امنیت داده در محیط‌های محلی، ابری و هیبرید
مثال کاربردی	شناسایی و مهار حملات خصمانه به مدل تشخیص تقلب در اپلیکیشن مالی	شناسایی باکت (S3) با سطح دسترسی عمومی به‌طور اشتباه پیکربندی‌شده	طبقه‌بندی و محافظت از اطلاعات حساس مشتریان (سوابق مالی یا پزشکی) ذخیره‌شده در مخازن مختلف

چگونه ابزار AI-SPM مناسب انتخاب کنیم

انتخاب ابزار مناسب AI-SPM به شما کمک می‌کند آسیب‌پذیری‌ها را کشف و کاهش دهید، از حملات محافظت کنید و استفاده مسئولانه و امن از AI را در سراسر کسب‌وکار تضمین کنید. چندین ابزار تجاری در بازار وجود دارند (مثلاً قابلیت‌هایی از Prisma Cloud از Palo Alto Networks، Wiz و Orca Security) که هر یک ویژگی‌ها و قوت‌های خاص خود را دارند. چک‌لیست زیر به‌عنوان راهنمای انتخاب سریع خدمت شما ارائه می‌شود:

1. نیازهای امنیتی و حریم خصوصی AI را ارزیابی کنید
   ساختار فعلی معماری AI خود را بررسی کنید و چالش‌های مشخص امنیتی و حریم خصوصی را تعیین کنید. مواردی مانند پیچیدگی سیستم‌ها، حساسیت داده‌ها و الزامات قانونی را در نظر بگیرید تا بدانید چه قابلیت‌هایی برای شما ضروری‌اند.
2. خودکارسازی ارزیابی ریسک را در اولویت قرار دهید
   دنبال ابزاری باشید که به‌صورت پیوسته و خودکار ریسک‌های امنیتی و حریم خصوصی سیستم‌های AI را ارزیابی کند شامل اسکن آسیب‌پذیری مدل، شبیه‌سازی حملات خصمانه و تشخیص آلوده‌سازی داده. خودکارسازی این وظایف کمک می‌کند از تهدیدات نوظهور جلوتر باشید.
3. پوشش کامل چرخهٔ حیات را تضمین کنید
   مطمئن شوید ابزار انتخاب‌شده از تمامی مراحل چرخهٔ زندگی AI پشتیبانی می‌کند از توسعه تا استقرار و نگهداری و در هر مرحله الزامات امنیتی و حریم خصوصی را پوشش می‌دهد. قابلیت‌های توضیح‌پذیری (explainability) را در اولویت قرار دهید تا بتوانید فرآیندهای تصمیم‌گیری مدل را درک، سوگیری‌ها را تشخیص و شفافیت را افزایش دهید.
4. ادغام‌پذیری و مقیاس‌پذیری را بررسی کنید
   ابزاری انتخاب کنید که با شیوه‌های کنونی امنیت ابری و زیرساخت‌های IT شما ادغام شود تا مدیریت متمرکز و ساده‌تری فراهم آید. همچنین مطمئن شوید ابزار توان مقیاس‌پذیری لازم را برای رشد اکوسیستم AI شما داشته باشد.

تفاوت هوش مصنوعی و هوش مصنوعی مولد چیست؟
تفاوت هوش مصنوعی و هوش مصنوعی مولد

سوالات متداول

در ادامه به سوالاتی که امکان دارد در این زمینه برای شما بدون پاسخ بماند، جواب‌های کوتاه اما مفیدی داده‌ایم که با استفاده از آن می‌توانید به سوال خود پاسخ صحیحی را بدهید.

AI-SPM چیست؟

AI-SPM چارچوبی جامع است که به‌طور مستمر وضعیت امنیتی سیستم‌های AI را از توسعه تا استقرار و نگهداری پایش، ارزیابی و بهبود می‌دهد. این شامل شناسایی آسیب‌پذیری‌های مدل، تأمین داده‌های آموزشی، پایش برای حملات خصمانه و مدیریت انطباق با سیاست‌ها و قوانین مرتبط می‌شود.

چرا AI-SPM اهمیت پیدا کرده است؟

سیستم‌های AI که به فرایندهای کسب‌وکار وارد می‌شوند بردارهای حمله و ریسک‌های جدیدی پدید می‌آورند از جمله مدل‌پویزنیگ، داده‌پویزنیگ و حملات خصمانه که ابزارهای سنتی امنیتی آن‌ها را به‌طور کامل پوشش نمی‌دهند. از آنجا که سیستم‌های AI تصمیم‌سازنده هستند و اغلب با داده‌های حساس سروکار دارند، نیاز به چارچوبی تخصصی برای شناسایی و مدیریت این ریسک‌ها حیاتی است.

اجزای کلیدی AI-SPM کدام‌اند؟

• پایش مداوم عملکرد و رفتار مدل‌ها
• ارزیابی آسیب‌پذیری داده‌های آموزشی و ساختارهای مدل
• تشخیص تهدیدهای مربوط به حملات خصمانه و دستکاری مدل
• مدیریت انطباق با چارچوب‌های حاکمیتی AI
• شیوه‌های امن استقرار مدل، کنترل دسترسی و رویه‌های پاسخ به حادثه متناسب با حوادث مرتبط با AI

AI-SPM از چه نوع تهدیدهایی محافظت می‌کند؟

AI-SPM مقابل حملاتی مانند آلوده‌سازی مدل (model poisoning)، مثال‌های خصمانه (adversarial examples)، حملات استخراج داده (data extraction) و حملات معکوس‌سازی مدل (model inversion) محافظت می‌کند. همچنین از دسترسی‌های داخلی مخرب، دسترسی غیرمجاز به مدل‌ها و نقض‌های انطباق جلوگیری می‌کند.

جمع بندی

مدیریت وضعیت امنیتی هوش مصنوعی (AI-SPM) راهکاری حیاتی برای شناسایی و کاهش ریسک‌های خاص سیستم‌های AI است. این رویکرد با پایش مداوم، کشف آسیب‌پذیری‌ها و بهبود امنیت در کل چرخه عمر مدل‌ها، سازمان‌ها را در مقابل حملات خصمانه، آلوده‌سازی داده و اختلال‌های عملیاتی محافظت می‌کند. انتخاب ابزار مناسب AI-SPM و یکپارچه‌سازی آن با زیرساخت‌ها، امنیت داده‌ها را تضمین کرده و اعتماد مشتریان و ذی‌نفعان را افزایش می‌دهد.

به عبارت دیگر، AI-SPM پلی میان نوآوری و امنیت در عصر هوش مصنوعی است.