TLS در مقابل SSL: درک تفاوت‌های کلیدی و اهمیت آن

اگر با اینترنت به صورت ایمن کار کرده باشید، احتمالاً نام‌های TLS و SSL را شنیده‌اید. هرچند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین اغلب با هم ذکر می‌شوند، اما تفاوت‌های اساسی دارند. برای هر کسی که به امنیت وب، توسعه یا بازاریابی دیجیتال علاقه‌مند است، شناخت این پروتکل‌ها ضروری است. این راهنما به بررسی تفاوت‌های TLS و SSL می‌پردازد، دلایل تفاوت در تدابیر امنیتی آن‌ها را توضیح می‌دهد، عملکردشان را مقایسه می‌کند و نشان می‌دهد چرا TLSجایگزین SSL برای ارتباطات امن وب شده است.

همچنین لیارا این امکان را به شما می‌دهد تا برای دامنه‌ها و زیردامنه‌های اختصاصی‌ خود تنها با یک کلیک و بدون هیچ تنظیماتی، SSL رایگان تهیه کنید. برای اطلاعات بیشتر مستندات لیارا را مطالعه کنید.

آنچه در ادامه خواهید خواند:

• TLS در مقابل SSL: تفاوت‌ها چیست؟
• پیامدهای امنیتی: چرا TLS جایگزین SSL شد؟
• نسخه‌های پروتکل TLS: مروری کلی
• handshake TLS در مقابل handshake SSL
• عملکرد: TLS در مقابل SSL
• HTTPS: TLS در مقابل SSL
• ارتقا از SSL به TLS
• TLS در مقابل SSL در مقابل HTTPS
• اشتباهات رایج که باید اجتناب کنید
• سوالات متداول
• جمع بندی

TLS در مقابل SSL: تفاوت‌ها چیست؟

نام کامل TLS: امنیت لایه حمل (Transport Layer Security)
نام کامل SSL: لایه سوکت‌های امن (Secure Sockets Layer)
امنیت لایه حمل (TLS) و لایه سوکت‌های امن (SSL) پروتکل‌هایی هستند که ارتباطات امن بر روی اینترنت را فراهم می‌کنند. SSL ابتدا توسط نت‌اسکیپ توسعه یافت و برای امنیت تراکنش‌های آنلاین به طور گسترده استفاده می‌شد. با این حال، به دلیل آسیب‌پذیری‌های امنیتی، SSL با TLS جایگزین شده است که پروتکلی امن‌تر و قدرتمندتر است.

SSL (لایه سوکت‌های امن)

SSL که مخفف Secure Sockets Layer است، در دهه ۱۹۹۰ توسط شرکت نت‌اسکیپ کامیونیکیشنز معرفی شد. این پروتکل اولین پروتکل گسترده‌ برای ارتباطات امن بین مرورگر وب و سرور بود و از رمزنگاری برای حفاظت از داده‌ها در حین انتقال استفاده می‌کرد. SSL با احراز هویت سرور (و optionally مشتری) و سپس رمزنگاری تمام داده‌های مبادله‌شده، کانال امن ایجاد می‌کرد. این پروتکل پایه و اساس تجارت الکترونیک امن و بانکداری آنلاین شد و اطلاعات حساس مانند شماره کارت اعتباری و داده‌های شخصی را از شنودکنندگان احتمالی محافظت می‌کرد. با وجود نقش پیشگامانه‌اش در امنیت وب، نسخه‌های اولیه SSL دارای آسیب‌پذیری‌های متعددی بودند که در نهایت منجر به جایگزینی آن با پروتکل‌های قوی‌تر شد.

TLS (امنیت لایه حمل)

امنیت لایه حمل (TLS) نمایانگر تکامل مدرن پروتکل‌های ارتباطات امن است و به عنوان استاندارد صنعت، جایگزین SSL شده است. این پروتکل توسط گروه مهندسی اینترنت (IETF) توسعه یافته و از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته مانند محرمانگی کامل پیش‌رو (perfect forward secrecy)، مجموعه‌های رمزنگاری قوی‌تر و مکانیسم‌های تبادل کلید بهبودیافته استفاده می‌کند. معماری آن از چندین الگوریتم رمزنگاری پشتیبانی می‌کند و امکان پیکربندی‌های امنیتی انعطاف‌پذیر را فراهم می‌آورد، در حالی که سازگاری عقب‌گردی را حفظ می‌کند. TLS همچنین قابلیت‌های ازسرگیری جلسه را معرفی کرده که بار محاسباتی برقراری اتصالات امن جدید را کاهش می‌دهد.

پیامدهای امنیتی: چرا TLS جایگزین SSL شد؟

انتقال از SSL به TLS به دلیل آسیب‌پذیری‌های امنیتی حیاتی که SSL را برای برنامه‌های وب مدرن ناامن می‌کرد، هدایت شد. نقص‌های طراحی اساسی SSL آن را در برابر حملات پیچیده مانند POODLE (Padding Oracle On Downgraded Legacy Encryption)، BEAST (Browser Exploit Against SSL/TLS) و آسیب‌پذیری ویرانگر Heartbleed آسیب‌پذیر می‌کرد. TLS این مشکلات را از طریق اصول رمزنگاری پیشرفته، پروتکل‌های تبادل کلید امن و مکانیسم‌های احراز اصالت پیام بهبودیافته حل می‌کند. این پروتکل همچنین اعتبار گواهی بهتر و مدیریت جلسه قوی‌تر را پیاده‌سازی می‌کند و سطح حمله را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

منسوخ شدن SSL

منسوخ شدن SSL یک اقدام امنیتی ضروری بود که توسط جامعه امنیت سایبری اجرا شد. عوامل کلیدی منجر به منسوخ شدن آن عبارتند از:

• پیاده‌سازی الگوریتم‌های رمزنگاری ضعیف (مانند RC4 و MD5) که در برابر حملات brute-force آسیب‌پذیر هستند.
• حساسیت به حملات downgrade پروتکل و آسیب‌پذیری‌های man-in-the-middle.
• ناتوانی در پشتیبانی از الزامات امنیتی مدرن و استانداردهای رمزنگاری.

توجه: مرورگرهای اصلی وب مانند کروم، فایرفاکس و سافاری پشتیبانی از نسخه‌های قدیمی SSL را کاملاً حذف کرده‌اند. آن‌ها اکنون سیاست‌های امنیتی سخت‌گیرانه‌ای اعمال می‌کنند و اتصالاتی که سعی در استفاده از پروتکل‌های منسوخ دارند را مسدود می‌کنند و هشدارهای امنیتی برجسته‌ای به کاربران نمایش می‌دهند.

نسخه‌های پروتکل TLS: مروری کلی

تکامل TLS با بهبودهای امنیتی قابل توجه در نسخه‌های مختلف آن مشخص شده است:

TLS 1.0

در سال 1999 منتشر شد، TLS 1.0 اولین گام عمده دور شدن از SSL بود و پروتکل TLS را معرفی کرد در حالی که سازگاری با SSL 3.0 را حفظ می‌کرد. این نسخه بهبودهای امنیتی پایه مانند کدهای احراز اصالت پیام (MACs) و روش‌های تولید کلید بهبودیافته را پیاده‌سازی کرد. با این حال، برخی ویژگی‌های رمزنگاری قدیمی را حفظ کرد که بعداً به عنوان ریسک‌های امنیتی شناسایی شدند.

نحوه دریافت SSL در Nginx در سرور مجازی اوبونتو Ubuntu با Let’s Encrypt
نحوه دریافت SSL در Nginx در سرور مجازی اوبونتو

TLS 1.1

در سال 2006 معرفی شد، TLS 1.1 آسیب‌پذیری‌های خاص در TLS 1.0، به ویژه وکتور حمله BEAST را حل کرد. این نسخه حفاظت در برابر حملات cipher block chaining (CBC) را پیاده‌سازی کرد و وکتورهای اولیه صریح اضافه کرد. همچنین مدیریت خطاهای padding را بهبود بخشید و حفاظت بهتر در برابر حملات timing ارائه داد.

TLS 1.2

در سال 2008 منتشر شد، TLS 1.2 بهبودهای امنیتی قابل توجهی آورد، از جمله پشتیبانی از حالت‌های رمزنگاری احرازشده با داده‌های مرتبط (AEAD)، توابع هش قوی‌تر (SHA-256) و مجموعه‌های رمزنگاری امن‌تر. این نسخه پشتیبانی از الگوریتم‌های قدیمی و آسیب‌پذیر را حذف کرد و مکانیسم‌های مذاکره بهتر برای پارامترهای رمزنگاری معرفی کرد.

TLS 1.3

در سال 2018 راه‌اندازی شد، TLS 1.3 بزرگ‌ترین بازنگری پروتکل را نشان می‌دهد و بر امنیت و عملکرد تمرکز دارد. این نسخه الگوریتم‌های رمزنگاری قدیمی را حذف می‌کند، ازسرگیری زمان صفر رفت‌وبرگشت (0-RTT) را پیاده‌سازی می‌کند و handshake را به یک رفت‌وبرگشت واحد کاهش می‌دهد. پروتکل همچنین محرمانگی کامل پیش‌رو را الزامی می‌کند و پشتیبانی از ویژگی‌های قدیمی و ناامن را حذف می‌کند.

handshake TLS در مقابل handshake SSL

فرآیند handshake اساسی برای برقراری ارتباطات امن است و TLS بهبودهای قابل توجهی نسبت به SSL پیاده‌سازی کرده است:

handshake SSL

فرآیند handshake SSL شامل چندین گام است که می‌تواند آسیب‌پذیری‌های امنیتی معرفی کند:

• ارتباطات اولیه مشتری-سرور برای برقراری نسخه پروتکل و مجموعه رمزنگاری.
• تبادل و اعتبار گواهی.
• تبادل کلید با استفاده از روش‌های بالقوه آسیب‌پذیر.
• تأیید نهایی و برقراری جلسه.

handshake TLS

TLS فرآیند handshake کارآمدتر و امن‌تری پیاده‌سازی می‌کند:

• مذاکره پروتکل ساده‌شده با رفت‌وبرگشت‌های کمتر.
• مکانیسم‌های تبادل کلید بهبودیافته با استفاده از اصول رمزنگاری مدرن.
• اعتبار گواهی بهبودیافته و مدیریت جلسه.
• پشتیبانی از ازسرگیری جلسه و احراز اصالت مبتنی بر ticket.

ویژگی	handshake SSL	handshake TLS
نسخه‌های پروتکل	SSL 2.0, 3.0	TLS 1.0, 1.1, 1.2, 1.3
رفت‌وبرگشت‌ها	چندگانه (۴-۷)	کاهش‌یافته (۱-۲ در TLS 1.3)
تبادل کلید	RSA, DHE	ECDHE, DHE, RSA (TLS 1.3)
مجموعه‌های رمزنگاری	قدیمی (RC4, MD5)	مدرن (AES, ChaCha20)
اعتبار گواهی	پایه	بهبودیافته با OCSP stapling
ازسرگیری جلسه	پایه	مبتنی بر ticket, PSK
محرمانگی کامل پیش‌رو	اختیاری	الزامی (TLS 1.3)
ویژگی‌های امنیتی	محدود	بهبودیافته (AEAD, HKDF)
عملکرد	کندتر	بهینه‌شده
پشتیبانی مرورگر	منسوخ	مرورگرهای مدرن

فرآیند handshake SSL/TLS

توضیح فرآیند handshake در اینجا می‌تواند با یک دیاگرام یا توصیف گام‌به‌گام تکمیل شود، اما بر اساس متن اصلی، تمرکز بر مقایسه است.

عملکرد: TLS در مقابل SSL

TLS مزایای عملکرد قابل توجهی نسبت به SSL ارائه می‌دهد از طریق عملیات رمزنگاری بهینه‌شده و overhead پروتکل کاهش‌یافته. پیاده‌سازی‌های مدرن TLS از ازسرگیری جلسه پشتیبانی می‌کنند که زمان برقراری اتصال را کاهش می‌دهد و مجموعه‌های رمزنگاری کارآمد را پیاده‌سازی می‌کنند که الزامات محاسباتی را به حداقل می‌رسانند. فرآیند handshake ساده‌شده پروتکل و پشتیبانی از HTTP/2 عملکرد را بیشتر بهبود می‌بخشد و آن را انتخاب ترجیحی برای برنامه‌های پرترافیک می‌کند.

HTTPS: TLS در مقابل SSL

پیاده‌سازی HTTPS به سمت استفاده اصلی از TLS تکامل یافته و پشتیبانی از SSL در حال حذف است. استقرارهای مدرن HTTPS از TLS 1.2 و 1.3 برای ویژگی‌های امنیتی بهبودیافته و بهینه‌سازی‌های عملکرد استفاده می‌کنند. ترکیب پروتکل ارتباطات رمزنگاری‌شده را تضمین می‌کند در حالی که سازگاری با استانداردهای وب مدرن و الزامات امنیتی را حفظ می‌کند.

نحوه ایمن سازی Apache با Let’s Encrypt در Ubuntu 
ایمن سازی Apache با Let’s Encrypt در Ubuntu 

ارتقا از SSL به TLS

انتقال از SSL به TLS برای حفظ ارتباطات وب امن ضروری است. مدیران سرور باید تغییرات پیکربندی مناسب را پیاده‌سازی کنند تا امنیت بهینه را تضمین کنند:

مثال Apache

<VirtualHost *:443>
   SSLEngine on
   SSLProtocol all -SSLv2 -SSLv3 -TLSv1 -TLSv1.1
   SSLCertificateFile /etc/ssl/certs/example.crt
   SSLCertificateKeyFile /etc/ssl/private/example.key
</VirtualHost>

مثال Nginx

ssl_protocols TLSv1.2 TLSv1.3;
ssl_ciphers HIGH:!aNULL:!MD5;

TLS در مقابل SSL در مقابل HTTPS

در حالی که TLS و SSL پروتکل‌های رمزنگاری هستند که انتقال داده را امن می‌کنند، HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) پیاده‌سازی امن HTTP است که برای رمزنگاری به این پروتکل‌ها وابسته است. در زیرساخت وب مدرن، HTTPS منحصراً از TLS به جای پروتکل منسوخ SSL استفاده می‌کند. این ترکیب کانال‌های ارتباطات رمزنگاری‌شده قوی بین مرورگرهای وب و سرورها را تضمین می‌کند و داده‌های حساس را از رهگیری و دستکاری محافظت می‌کند.

اشتباهات رایج که باید اجتناب کنید

هنگام پیاده‌سازی پروتکل‌های امن، آگاهی از pitfalls بالقوه که می‌تواند وضعیت امنیتی شما را به خطر بیندازد، حیاتی است. اینجا اشتباهات رایج سازمان‌ها در برخورد با پیاده‌سازی SSL/TLS و نحوه اجتناب از آن‌ها آورده شده است:

• درمان SSL و TLS به عنوان interchangeable: آن‌ها پروتکل‌های متمایزی هستند، با SSL منسوخ و TLS به عنوان جانشین امن آن. هرچند اهداف مشابهی دارند، TLS ویژگی‌های امنیتی قوی‌تر و استانداردهای رمزنگاری مدرن را پیاده‌سازی می‌کند که آن را به طور قابل توجهی امن‌تر از SSL می‌کند. درک این تفاوت‌ها برای پیاده‌سازی صحیح و امنیت ضروری است.
• نادیده گرفتن تفاوت‌های سازگاری و عملکرد: TLS نه تنها امنیت بهتر ارائه می‌دهد بلکه عملکرد را به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد. نسخه‌های مدرن TLS (به ویژه TLS 1.3) اتصال سریع‌تر، تأخیر کمتر و استفاده بهتر از منابع را نسبت به پروتکل‌های قدیمی‌تر فراهم می‌کنند. این بهبودها مستقیماً بر تجربه کاربر و کارایی سرور تأثیر می‌گذارند.
• استفاده از نسخه‌های قدیمی TLS: بسیاری از سازمان‌ها هنوز نسخه‌های قدیمی‌تر TLS (1.0 یا 1.1) را اجرا می‌کنند که اکنون ناامن در نظر گرفته می‌شوند. همیشه از TLS 1.2 یا ترجیحاً TLS 1.3 برای امنیت بهینه استفاده کنید. این نسخه‌های قدیمی‌تر آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده‌ای دارند که مهاجمان می‌توانند از آن‌ها بهره‌برداری کنند.
• غفلت از مدیریت گواهی: مدیریت چرخه عمر گواهی مناسب حیاتی است. این شامل تمدید به‌موقع، نظارت بر تاریخ‌های انقضا و اطمینان از نصب و پیکربندی صحیح گواهی‌ها می‌شود. انقضای گواهی می‌تواند منجر به اختلال در خدمات و هشدارهای امنیتی برای کاربران شود.
• چشم‌پوشی از پیکربندی مجموعه‌های رمزنگاری: استفاده از مجموعه‌های رمزنگاری ضعیف یا قدیمی می‌تواند امنیت را حتی هنگام استفاده از TLS به خطر بیندازد. همیشه مجموعه‌های رمزنگاری قوی را پیکربندی کنید و ضعیف‌ها را غیرفعال کنید. انتخاب مجموعه‌های رمزنگاری مستقیماً بر قدرت رمزنگاری و وضعیت امنیتی کلی تأثیر می‌گذارد.
• عدم پیاده‌سازی هدرهای امنیتی مناسب: هدرهای امنیتی مانند HSTS (HTTP Strict Transport Security) برای حفظ اتصالات امن و جلوگیری از حملات downgrade ضروری هستند. این هدرها لایه‌های امنیتی اضافی ارائه می‌دهند و به اعمال سیاست‌های ارتباطات امن کمک می‌کنند.

سؤالات متداول

در ادامه به سوالاتی که امکان دارد در این زمینه برای شما بدون پاسخ بماند، جواب‌های کوتاه اما مفیدی داده‌ایم که با استفاده از آن می‌توانید به سوال خود پاسخ صحیحی را بدهید.

آیا TLS امن‌تر از SSL است؟

بله، امنیت لایه حمل (TLS) بسیار امن‌تر از لایه سوکت‌های امن (SSL) است. TLS به عنوان ارتقایی برای SSL طراحی شده و آسیب‌پذیری‌ها و ضعف‌های موجود در تمام نسخه‌های SSL را برطرف می‌کند. برای مثال، حملاتی مانند POODLE و BEAST روش‌های رمزنگاری قدیمی SSL را هدف قرار دادند و منجر به نقض‌های گسترده شدند. TLS الگوریتم‌های رمزنگاری قوی‌تر، مکانیسم‌های تبادل کلید بهتر و رویه‌های handshake بهبودیافته را شامل می‌شود و آن را در برابر تهدیدهای سایبری مدرن کمتر آسیب‌پذیر می‌کند. در نتیجه، TLS استاندارد صنعت برای ارتباطات آنلاین امن است.

چرا SSL منسوخ شده است؟

SSL منسوخ شده زیرا چندین نقص امنیتی حیاتی دارد که سال‌ها توسط مهاجمان بهره‌برداری شده است. آسیب‌پذیری‌هایی مانند POODLE و Heartbleed نشان دادند که رمزنگاری SSL می‌تواند دور زده یا شکسته شود و اطلاعات حساس را در معرض خطر قرار دهد. علاوه بر این، SSL از استانداردهای رمزنگاری مدرن پشتیبانی نمی‌کند و با الزامات امنیتی امروز ناسازگار است. به دلیل این مسائل، مرورگرهای اصلی و سازمان‌ها SSL را کاملاً حذف کرده‌اند و به نفع TLS که حفاظت بسیار قوی‌تری ارائه می‌دهد، عمل کرده‌اند.

آیا گواهی‌های SSL هنوز استفاده می‌شوند؟

هرچند ممکن است هنوز اصطلاح “گواهی SSL” را بشنوید، اما در واقعیت، این گواهی‌ها برای فعال‌سازی TLS استفاده می‌شوند، نه SSL. این نام عمدتاً به دلایل تاریخی و بازاریابی باقی مانده، زیرا مردم با “SSL” به عنوان shorthand برای وب‌سایت‌های امن آشنا هستند. وقتی امروز یک “گواهی SSL” از یک مقام گواهی خریداری می‌کنید، در واقع از رمزنگاری TLS پشتیبانی می‌کند. بنابراین، حتی اگر اصطلاح‌شناسی به‌روز نشده، تمام وب‌سایت‌های امن مدرن از گواهی‌های TLS استفاده می‌کنند و حفاظت به‌روز برای کاربران را تضمین می‌کنند.

کدام نسخه از TLS را باید استفاده کنم؟

برای امنیت و عملکرد بهینه، همیشه از آخرین نسخه TLS که در حال حاضر TLS 1.3 است، استفاده کنید. TLS 1.3 بهبودهای قابل توجهی نسبت به نسخه‌های قبلی ارائه می‌دهد، مانند کاهش تأخیر handshake، حذف الگوریتم‌های رمزنگاری قدیمی و مقاومت بهبودیافته در برابر حملات. نسخه‌های قدیمی‌تر مانند TLS 1.0 و 1.1 ناامن در نظر گرفته می‌شوند و توسط اکثر مرورگرها و سرورها پشتیبانی نمی‌شوند. ارتقا به TLS 1.3 تضمین می‌کند که وب‌سایت یا سرویس شما در برابر تهدیدهای در حال تکامل محافظت شود.

SSL چیست؟
SSL 

جمع بندی

درک تفاوت‌های بین TLS و SSL برای حفظ ارتباطات وب امن و کارآمد حیاتی است. از آنجایی که SSL منسوخ و آسیب‌پذیر است، انتقال به TLS گامی اجباری برای هر استراتژی دیجیتال امن است. اطمینان حاصل کنید که سرورهای شما به درستی برای استفاده از آخرین نسخه‌های TLS پیکربندی شده‌اند و امنیت، عملکرد و اعتماد کاربر را بهبود بخشید.