امنیت رایانش ابری | چالشها، تهدیدها و راهکارهای حفاظت از دادهها
۱۵ اسفند ۱۴۰۳
در زمانی که استفاده از رایانشهای ابری گسترش یافته است و کسب وکارها سریعتر، منعطفتر و کارآمدتر شدهاند؛ این فناوری به سازمانها کمک میکند تا بدون نیاز به هیچگونه زیرساختهای سنتی، دادهها و اپلیکیشنهای خود را در هر زمان و مکان مدیریت کنند.
اما در کنار تمامی این مزایا، یک چالش بزرگ در این راه وجود دارد: چگونه میتوانیم امنیت این دادهها را تضمین کنیم؟
فضای ابری به دلیل دسترسی گسترده و محیط پویایی که دارد، در معرض تهدیدات سایبری مختلفی قرار میگیرد. حملات هکری، نشت اطلاعات و سواستفاده از دادهها از خطراتی هستند که میتواند امنیت اطلاعات ما را تهدید کنند. به همین دلیل برای استفاده از خدمات ابری، باید راهکارهای امنیتی مناسبی را بهکار گرفت.
لیارا قصد دارد امنیت رایانش ابری را بررسی کرده و روشهای مهمی را که برای محافظت از دادهها و سیستمهای ابری هستند را به صورت کامل معرفی کند.
آنچه در ادامه خواهید خواند:
- خلاصه ای از رایانش ابری
- مزایای امنیت رایانش ابری
- اهمیت امنیت در رایانش ابری
- امنیت سرویس ابری چگونه کار می کند؟
- چالش های امنیتی در پردازش ابری
- روش های تأمین امنیت در شبکه های رایانش ابری
- اقدامات مهم در ایمن نگه داشتن داده های ابری
- سوالات متداول
- جمع بندی
خلاصه ای از رایانش ابری
رایانش ابری (Cloud Computing) به معنی استفاده از منابع و سرویسهای محاسباتی مانند سرورها، فضای ذخیرهسازی، نرمافزارها و بررسی دادهها از طریق اینترنت است. که بدون نیاز به خرید و نگهداری سخت افزاری و نرم افزاری خاصی میتوان از آن استفاده کرد.
شما میتوانید بهجای ذخیرهسازی اطلاعاتتان بر روی هارد دیسکهای فیزیکی، فایلها و برنامههای خود را از در پایگاههای داده از راه دور ذخیره کنید و هرجا که باشید به آن دسترسی داشته باشد.
این موقعیت به کسب و کارها کمک میکند تا با هزینه مقرون به صرفه، سرعت بیشتر و از همه مهم تر با امنیت بالا به منابع مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. رایانش ابری، تمامی پردازشهای پیچیده را در سرورهای ریموت انجام میدهد. بهصورتی که شما میتوانید در هر زمان و مکان به دادهها و فایلهای خود از طریق اینترنت دسترسی داشته باشید. این ویژگی میتواند باعث افزایش بهرهوری، کارایی و از همه مهمتر کاهش هزینهها شود.

شاید به دنبال این مطلب بودهاید: هاست ابری یا Cloud Host چیست؟
مزایای امنیت رایانش ابری
با اینکه امنیت ابری ممکن است دغدغهای برای برخی کسبوکارها باشد، اما واقعیت این است که فضای ابری از امنیتی معادل با امنیت داخلی برخوردار است و مزایای بسیاری برای بهبود وضعیت امنیتی زیرساختها دارد. برخی از مهمترین مزایای امنیت ابری عبارتند از:
دید وسیع تر
امنیت ابری این امکان را فراهم میکند تا دادهها و منابع ابری شما از یک دید جامع و یکپارچه نظارت شوند. این دید متمرکز برای شناسایی و مقابله با تهدیدات و نفوذها بسیار حیاتی است و به شما کمک میکند تا رویدادها را بهتر رصد و تحلیل کرده تا بتوانید در برابر تهدیدات احتمالی واکنش سریعتری را نشان دهید.
امنیت متمرکز
امنیت ابری به شما این امکان را میدهد که تمامی دستگاهها، سیستمها و شبکههای مرتبط با زیرساختهای ابری خود را از یک نقطه متمرکز مدیریت کنید. بهاینترتیب، میتوانید سیاستهای امنیتی، بهروزرسانیهای نرمافزاری و برنامههای بازیابی اضطراری را بهصورت یکپارچه و بهینه مدیریت کنید و نظارت مداوم بر تمامی اجزای شبکه ابری خود را داشته باشید.
کاهش هزینه ها
با استفاده از امنیت ابری، دیگر نیازی به صرف هزینههای سنگین برای ارتقای سختافزار و مدیریت منابع انسانی برای کنترل امنیت شبکه را نخواهید داشت. سرویسهای ابری اغلب ویژگیهای امنیتی پیشرفتهای مانند حفاظت و بهروزرسانیهای امنیتی را بهطور خودکار فراهم میکند که به کاهش هزینههای نگهداری و ارتقای زیرساختهای امنیتی کمک میکند.
حفاظت از داده ها
یکی از مهمترین مزایای امنیت ابری، حفاظت از دادهها است. سرویسهای ابری با استفاده از کنترلهای دسترسی پیشرفته، رمزگذاری دادهها در حالتهای مختلف (استراحت و انتقال) و جلوگیری از از دست رفتن دادهها (DLP)، از اطلاعات شما در برابر تهدیدات مختلف محافظت میکنند و امنیت بالایی را برای دادههای حساس شما فراهم میکند.
تشخیص تهدید پیشرفته
سرویسهای ابری با استفاده از تکنولوژیهای نوین و متخصصان امنیتی ماهر، قادر به شناسایی تهدیدات شناختهشده و ناشناخته در سریعترین زمان ممکن هستند. این سیستمها با تحلیل مداوم دادهها و رویدادها، آسیبپذیریها را شناسایی کرده و اقدامات لازم را برای اصلاح آنها انجام میدهند، که به شما این امکان را میدهد که همیشه یک گام جلوتر از تهدیدات باشید.
اهمیت امنیت در رایانش ابری
امنیت همانطور که از اسمش پیداست یک موضوع مهم و حائز اهمیت است که باید به آن توجه زیادی را داشته باشیم. حالا تصور کنید که باید از دادهها و اطلاعات مهمتان محافظت کنید. امنیت در رایانش ابری برای سازمانها اهمیت زیادی دارد، چون تنها با تضمین امنیت فضای ابری میتوان اطلاعات حساس سازمانی را بهصورت ایمن ذخیره و مدیریت کرد.
به عنوان مثال، یک بیمارستان که سوابق پزشکی بیماران خود را در یک سرویس ابری مانند AWS ذخیره میکند، باید اطمینان حاصل کند که این اطلاعات حساس در برابر دسترسیهای غیرمجاز و تهدیدات سایبری محافظت میشود.
برای این منظور، روشهایی مانند رمزنگاری دادهها، کنترل دسترسی و نظارت مداوم بر زیرساختهای ابری استفاده میشود. این اقدامات کمک میکنند تا سازمانها بدون نگرانی از تهدیدات سایبری، روی رشد و پیشرفت خود تمرکز کنند. بنابراین، انتخاب یک ارائهدهنده ابری با امنیت قوی برای حفاظت از دادهها، اهمیت زیادی دارد.
امنیت سرویس ابری چگونه کار می کند؟
در رایانش ابری، مسئولیتهای امنیتی بین ارائهدهندگان خدمات ابری و مشتریان بهطور مشخص تقسیم میشود. بهطور کلی، ارائهدهندگان ابری (CSP) مسئول محافظت از زیرساختهای فیزیکی شامل سرورها، شبکهها و فضای ذخیرهسازی هستند. در مقابل، مشتریان مسئول ایمنسازی دادهها، برنامهها و دسترسیهای کاربران در داخل این زیرساختها میباشند.
یک شرکت نرمافزاری که از خدمات PaaS برای توسعه برنامههای خود استفاده میکند را در نظر بگیرید، این شرکت باید مسئولیت ایمنسازی دادههای مشتریان و مدیریت دسترسی به اطلاعات حساس را برعهده بگیرد، در حالی که ارائهدهنده خدمات ابری مسئول امنیت زیرساختها، سیستمعامل و پلتفرم توسعه است. این تقسیم وظایف کمک میکند تا شرکتها بتوانند به صورت مؤثر و با اطمینان بیشتری از برنامههای خود در محیط ابری استفاده کنند.

جدول تقسیم مسئولیتها در مدلهای مختلف خدمات ابری
مدل خدمات ابری | نقش مشتری | نقش ارائهدهنده خدمات ابری (CSP) |
---|---|---|
IaaS زیرساخت به عنوان سرویس | ایمنسازی دادهها، برنامهها، کنترلهای شبکه مجازی، سیستمعامل و دسترسی کاربر | ایمنسازی سرورها، فضای ذخیرهسازی و شبکه فیزیکی، وصلهها و پیکربندیها |
PaaS پلتفرم به عنوان سرویس | ایمنسازی دادهها، دسترسی کاربر و برنامهها | ایمنسازی محاسبات، ذخیرهسازی، شبکه فیزیکی، کنترلهای شبکه مجازی و سیستمعامل |
SaaS نرمافزار به عنوان سرویس | ایمنسازی دادهها و دسترسی کاربر | ایمنسازی محاسبات، ذخیرهسازی، شبکه فیزیکی، کنترلهای شبکه مجازی، سیستمعامل، برنامهها و میانافزار |
چالش های امنیتی در پردازش ابری
امنیت در رایانش ابری یکی از دغدغههای اصلی سازمانها است. خدمات ابری، مانند AWS , Azure , Google Cloud مزایای زیادی برای کسبوکارها دارند، اما همچنان چالشهای امنیتی خود را به همراه دارند که باید به دقت مدیریت شوند. در ادامه به مهمترین چالشهای امنیتی رایانش ابری و راهکارهای مقابله با آنها خواهیم پرداخت.
محدودیت در مشاهده و نظارت
یکی از بزرگترین چالشها در رایانش ابری، محدودیت در نظارت و دید به منابع ابری است. چرا که این منابع در خارج از شبکه داخلی سازمان و تحت کنترل شخص ثالث قرار دارند. این مسئله باعث میشود تا نظارت و شناسایی فعالیتهای غیرمجاز یا تهدیدات سختتر شود. برای مقابله با این مشکل:
- از ابزارهای نظارتی پیشرفته: استفاده کنید که به شما اجازه میدهند تمام فعالیتها و دسترسیها به دادهها را زیر نظر داشته باشید.
- برنامهریزی و پیادهسازی سیستمهای گزارشدهی: بهطور منظم برای شناسایی سریع فعالیتهای مشکوک به شما کمک میکند.
چند مستاجره (Multitenancy)
در محیطهای ابری عمومی، دادهها و منابع بین چندین مشتری به اشتراک گذاشته میشود. این مدل میتواند امنیت را تهدید کند زیرا ممکن است حملات به یکی از مشتریان باعث آسیب به دیگران شود. برای مدیریت این ریسک:
- ایجاد شبکههای مجازی ایزوله: برای هر مشتری، دسترسی به دادهها و منابع فقط برای افرادی که نیاز دارند، فراهم میشود تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود.
- استفاده از رمزگذاری دادهها: در حالت استراحت و انتقال بهطور مداوم، تا از افشای دادهها جلوگیری شود.
نظارت بر دسترسی
در محیطهای ابری، کنترل دسترسی به منابع و دادهها میتواند چالشبرانگیز باشد، بهخصوص اگر سیاستهای دسترسی بهدرستی پیادهسازی نشوند. برای کاهش ریسک میتوانید از نکات زیر استفاده کنید.
- احراز هویت چند عاملی (MFA): را برای تمامی کاربران و مدیران پیاده سازی کنید.
- مدیریت دسترسی مبتنی بر نقش (RBAC): را بهصورت دقیق تنظیم کنید تا تنها افراد مجاز به دادههای حساس دسترسی پیدا کنند.
پیکربندی نادرست
بسیاری از نقضهای امنیتی در رایانش ابری به دلیل پیکربندیهای نادرست امنیتی رخ میدهد. به عنوان مثال، استفاده از رمزهای عبور پیشفرض یا عدم فعالسازی ویژگیهای امنیتی مانند رمزگذاری دادهها میتواند منجر به افشای دادهها شود. برای پیشگیری از آن میتوانید از موارد زیر استفاده کنید.
- آموزش کارکنان و تیم IT برای رعایت اصول امنیتی در پیکربندی سرویسهای ابری و استفاده از چک لیستهای امنیتی برای بررسی تنظیمات.
- از ابزارهای مدیریت پیکربندی و امنیت ابری استفاده کنید تا پیکربندیها به درستی و بهطور خودکار مدیریت شوند.
افشای داده ها و دسترسی غیر مجاز
افشای دادهها یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات میتواند عواقب جدی بهدنبال داشته باشد. این مسئله میتواند بهدلیل حملات فیشینگ، بدافزارها یا اشتباهات انسانی ایجاد شود. برای محافظت میتوانید مراحل زیر را انجام دهید.
- رمز گذاری داده ها در حین انتقال و ذخیره سازی به طور مداوم انجام شود.
- از سیستم های پیشرفته شناسایی و مقابله با تهدیدات برای شناسایی حملات فیشینگ و بدافزارها استفاده کنید.
- محدود کردن دسترسی به دادههای حساس به کاربران خاص و نظارت بر فعالیتهای آنها با استفاده از ابزارهای تحلیلی.

حملات مخرب
حملات (DDoS) و بدافزارها میتوانند به زیرساختهای ابری آسیب برسانند و دسترسی به سرویسها را قطع کنند. برای کاهش تمامی این ریسکها فعالیتهای زیر را انجام دهید.
- استفاده از راهحلهای امنیتی DDoS که بهطور خودکار حملات را شناسایی و مسدود میکنند.
- بکآپگیری منظم از دادهها و پیادهسازی سیستمهای Disaster Recovery برای اطمینان از دسترسپذیری و پایداری سیستمها در برابر حملات.
استراتژی امنیت ابری
برای مقابله با این چالشها، باید یک استراتژی جامع امنیتی داشته باشید تا بتوانید از این چالش ها جلوگیری کنید.
- محافظت از دادهها: با استفاده از رمزگذاری، کنترلهای دسترسی دقیق و مدیریت احراز هویت.
- نظارت و آنالیز مداوم: برای شناسایی تهدیدات و فعالیتهای مشکوک.
- آموزش و آگاهیرسانی: به کارکنان در خصوص تهدیدات سایبری و نحوه مدیریت خطرات.
- تهیه و پیادهسازی برنامههای Disaster Recovery: بهمنظور حفظ عملیات در صورت بروز حملات یا مشکلات فنی.
🔹مطالعه کنید: هاست اشتراکی چیست؟ + نکات مهم در انتخاب هاست اشتراکی
روش های تأمین امنیت در شبکه های رایانش ابری
برای امنیت در رایانش ابری به دلیل تهدیدات زیاد و پیچیدگیها، به راهحلهای مختلف نیاز خواهید داشت. این راهحلها به سازمانها کمک میکنند تا از دادهها و سیستمهای ابری خود محافظت کنند.
مدیریت شناسایی و دسترسی (IAM)
سیستمهای IAM به شما کمک میکند تا هویت کاربران را شناسایی کرده و مشخص کنید که هر کدام چه سطحی از دسترسی به دادهها و منابع ابری را دارند. تمامی این سیستمها با استفاده از احراز هویت چند عاملی (MFA) و اراز هویت یک مرحله ای (SSO) امنیت دسترسی به اطلاعات را افزایش داده و از حملات تصاحب حساب و دسترسی های غیر مجاز جلوگیری میکند.
لیارا از IAM در کنسول خود پشتیبانی میکند و با استفاده از قابلیت های مدیریت هویت و دسترسی میتواند سطح دسترسی کاربران را به سادگی تنظیم کند.
مقابله با از دست رفتن دادهها (DLP)
DLP مجموعهای از ابزارها است که برای نظارت و حفاظت از دادههای حساس در فضای ابری طراحی شده است. این سیستمها میتوانند دادهها را در حالت استراحت و انتقال رمزگذاری قرار دهد و از نشت یا دسترسی غیرمجاز به آنها جلوگیری کنند. همچنین از طریق تشخیص خودکار دادهها، به سازمانها کمک میکنند تا از هرگونه سوءاستفاده و تهدیدات جلوگیری کنند.
نظارت و مدیریت اطلاعات امنیتی (SIEM)
راهحلهای SIEM به شما این امکان را میدهند که از فناوریهای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای شناسایی تهدیدات و نظارت مداوم بر فعالیتهای مشکوک استفاده کنید. این سیستمها میتوانند رویدادهای امنیتی را از منابع مختلف جمعآوری کرده و به تیمهای امنیتی این امکان را میدهند تا بهسرعت واکنش نشان دهند.
بازیابی پس از فاجعه و ادامه عملیات کسبوکار (Disaster Recovery)
حتی با وجود بهترین تدابیر امنیتی، ممکن است نقض دادهها یا حملات مخرب اتفاق بیفتد. برای این منظور، داشتن
برنامه Disaster Recovery به شما کمک میکند تا دادههای از دست رفته را بازیابی کرده و عملیات عادی کسبوکار را در اسرع وقت از سر بگیرید.
زیرساخت مدیریت کلید عمومی (PKI)
PKI برای تبادل امن دادهها با استفاده از گواهیهای دیجیتال کاربرد دارد. این سیستمها بهویژه برای احراز هویت در اپلیکیشنهای ابری اهمیت دارند و تضمین میکنند که دادهها در حین انتقال محرمانه باقی میمانند.
رمزگذاری اطلاعات (Data Encryption)
رمزگذاری یکی از قویترین روشها برای محافظت از دادهها است. این فرایند باعث میشود حتی اگر مهاجم بتوانند به دادههای شما دسترسی پیدا کنند هم قادر به خواندن آن نباشند. رمزگذاری دادهها میتواند هم در حالت استراحت و هم در حالت انتقال اعمال شود. این امر از نشت اطلاعات حساس جلوگیری کرده و امنیت دادهها را در محیطهای ابری افزایش میدهد.
فایروالهای ابری
فایروالهای ابری بهعنوان یک لایه امنیتی برای محافظت از زیرساختهای ابری عمل میکنند. این فایروالها بهویژه برای مسدود کردن حملات DDoS و فعالیتهای مخرب رباتها استفاده میشوند و خطر فلج شدن زیرساختهای ابری را کاهش میدهند.
این راهحلهای امنیتی، اگر بهطور یکپارچه و صحیح پیادهسازی شوند، میتوانند به شما کمک کنند تا از امنیت دادهها و زیرساختهای ابری خود در برابر تهدیدات مختلف محافظت کنید و ریسکهای امنیتی را کاهش دهید.

اقدامات مهم در ایمن نگه داشتن داده های ابری
پیادهسازی فناوریهای امنیتی ابری مانند IAM , DLP و رمزگذاری دادهها بسیار اهمیت دارد، اما بهتنهایی برای محافظت از دادهها کافی نیستند. در کنار این ابزارها، رعایت چند شیوه امنیتی دیگر برای جلوگیری از تهدیدات و محافظت بیشتر بسیار ضروری است.
تنظیمات امنیتی صحیح برای پیکربندی
پیکربندی نادرست تنظیمات امنیتی میتواند باعث افشای دادهها و دسترسی غیرمجاز به آنها شود. بنابراین، برای حفظ امنیت دادهها در سرورهای ابری، باید تنظیمات امنیتی بهروشی دقیق انجام شود. این کار نیازمند تخصص و همکاری نزدیک با ارائهدهندگان خدمات ابری است.
سیاستهای امنیتی یکپارچه
اقدامات امنیتی باید در سراسر زیرساخت ابری شرکت اعمال شوند، از جمله در ابرهای عمومی، خصوصی و زیرساختهای داخلی. حفظ یکپارچگی امنیتی در همه بخشها ضروری است تا از آسیبپذیریهای بالقوه جلوگیری شود و نقاط ضعف در پردازش دادهها شناسایی و اصلاح گردد.
پشتیبانی و نگهداری از دادهها
یکی از اصول اساسی امنیت ابری داشتن برنامههای پشتیبان است. پشتیبانگیری از دادهها در فضای ابری و ایجاد یک برنامه Failover میتواند از دسترفتن یا دستکاری دادهها جلوگیری کند و باعث شود کسبوکار در صورت بروز مشکل ادامه پیدا کند. در محیطهای ابری ترکیبی و چندگانه، میتوان از ابرهای مختلف بهعنوان پشتیبان استفاده کرد.
آموزش کاربران و پرسنل
بسیاری از نقض دادهها به دلیل اشتباهات انسانی مانند حملات فیشینگ، استفاده از رمزهای عبور ضعیف یا نصب بدافزار رخ میدهند. با آموزش امنیت سایبری به کارکنان و کاربران، میتوان احتمال وقوع این اشتباهات را کاهش داد و از تهدیدات ناشی از رفتارهای ناآگاهانه جلوگیری کرد.
سوالات متداول:
با ما همراه باشید تا پاسخ سوالات متداول درباره امنیت رایانش ابری را بررسی کنیم و راهکارهای مناسب را بیابیم.
امنیت رایانش ابری چگونه کار میکند؟
امنیت رایانش ابری با استفاده از فناوریهایی مثل رمزگذاری دادهها، مدیریت دسترسی و نظارت مداوم بر تهدیدات، از دادهها و سرویسهای ابری محافظت میکند.
چه تهدیداتی برای دادهها در فضای ابری وجود دارد؟
تهدیدات شامل حملات DDoS، نقض دادهها، فیشینگ و دسترسی غیرمجاز به دادهها میباشد.
چطور امنیت دادهها در فضای ابری را تقویت کنیم؟
با استفاده از رمزگذاری، احراز هویت چندعاملی، سیستمهای DLP و SIEM میتوان امنیت دادهها را افزایش داد.
آیا فضای ابری خطرات بیشتری از سرورهای داخلی دارد؟
نه، فضای ابری با استفاده از فناوریهای امنیتی پیشرفته، تهدیدات را به حداقل میرساند.
چطور از حملات فیشینگ در فضای ابری جلوگیری کنیم؟
با آموزش کاربران و استفاده از احراز هویت چندعاملی (MFA) میتوان از حملات فیشینگ جلوگیری کرد.
آیا باید از دادههای ابری پشتیبان بگیرم؟
بله، پشتیبانگیری منظم از دادهها در فضای ابری برای بازیابی اطلاعات در صورت بروز مشکل ضروری است.
چه ابزارهایی برای نظارت بر امنیت ابری وجود دارد؟
ابزارهایی مثل SIEM و DLP برای شناسایی و پاسخ به تهدیدات در فضای ابری استفاده میشوند.
چطور پیکربندی امنیتی سرویسهای ابری را درست انجام دهیم؟
با پیکربندی صحیح دسترسیها، فعالسازی رمزگذاری دادهها و استفاده از احراز هویت چندعاملی، امنیت سرویسهای ابری تقویت میشود.
چطور امنیت سرورهای ابری را افزایش دهیم؟
با پیکربندی درست، استفاده از فایروالهای ابری و رمزگذاری دادهها، میتوان امنیت سرورهای ابری را بالا برد.
آیا امنیت ابری برای کسبوکارهای کوچک مناسب است؟
بله، کسبوکارهای کوچک با استفاده از خدمات ابری میتوانند از امنیت سطح بالا با هزینه کمتر بهرهمند شوند.
📌بیشتر بخوانید: تفاوت هاست ابری با هاست اشتراکی

جمع بندی
امنیت رایانش ابری برای حفاظت از دادهها و سرویسها در برابر تهدیدات سایبری ضروری است. استفاده از تکنولوژیهایی مانند رمزگذاری، مدیریت هویت و دسترسی (IAM)، جلوگیری از دست رفتن دادهها (DLP) و سیستمهای SIEM میتواند به تأمین امنیت کمک کند. همچنین، تنظیمات صحیح امنیتی، آموزش کارکنان و پشتیبانگیری منظم از دادهها برای جلوگیری از مشکلات ضروری است. با رعایت این اصول و پیادهسازی سیاستهای امنیتی، میتوان تهدیدات را کاهش داد و از دادهها و زیرساختهای ابری بهطور مؤثر محافظت کرد.